سپیده سعیدی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
شقایق ابراهیمی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

پدیده گرد و غبار یکی از معضلات جهانی است که باعث نابودی و تخریب محیط زیست می گردد. در سال های اخیر به علت تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی و خشک شدن تالاب ها، استان گلستان نیز با پدیده ریزگردها مواجه شده است. هدف از انجام این مطالعه معرفی مدل DPSIR و چگونگی تدوین شاخص های محیط زیستی جهت جلوگیری از بروز مشکلات مربوط به ریزگردها در استان گلستان است. در این خصوص، ابتدا مهم ترین عوامل در خصوص هر یک از مولفه های موثر با اتخاذ روش دلفی شناسایی و انتخاب شدند و سپس در قالب چارچوب DPSIR تحلیل شدند. نتایج نشان داد باید به نیروهای محرک و فشارها پاسخ داده شود، تا ضمن بهبود شرایط و اثرات نامطلوب ناشی از آن، نیروهای محرک و فشارهای ایجادکننده وضعیت فعلی قابل کنترل باشند. در نهایت پیشنهاد می شود برای جلوگیری و کاهش موانع مدیریت مشارکتی بحران گرد و غبار، با کاهش خلاءهای قانونی و ایجاد ساختار سازمانی مناسب به بهبود وضعیت ایجاد شده و جلوگیری از تشدید آن کمک کرد.

استان گلستان، رویکرد DPSIR، گرد و غبار، تحلیل علی و معمولی، پاسخ های مدیریتی