سیده مریم اسمعیلی - کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، دانشگاه آزاد واحد اردبیل، ایران
سمیه تکلوی - استادیار، گروه روان شناسی، واحد اردبیل دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

در بین مشکلات روان شناختی، اختلالات خلقی و وسواسی- جبری به دلیل ماهیت عودکننده، سالانه هزینه های گزافی به جامعه تحمیل می کنند، در همین راستا مطالعه حاضر با هدف مقایسه سیستم بازداری رفتار در بیماران مبتلابه اختلال وسواسی-جبری، دوقطبی و افراد بهنجار انجام گرفت. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف بنیادی و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع علی – مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر کلیه مبتلایان به اختلال دوقطبی و وسواسی جبری مراجعه کننده به کلینیک های مشاوره و مطب های روان پزشکی شهر اردبیل در نیمه دوم سال ۱۴۰۲ بود. که بر اساس مصاحبه بالینی توسط متخصص طبق ملاک های۵ -DSM و اطلاعات پرونده بیماری آن ها که توسط روان پزشک مرکز تشخیص داده شده بود، انتخاب شدند. همچنین کلیه افراد بهنجار ساکن شهر اردبیل در نیمه دوم سال ۱۴۰۲ نیز جامعه افراد عادی این پژوهش را تشکیل داده اند. از بین جامعه آماری فوق تعداد ۵۰ نفر شامل (۲۵ مرد- ۲۵ زن) مبتلابه اختلال دوقطبی و تعداد ۵۰ نفر (۲۵ مرد – ۲۵ زن) مبتلابه اختلال وسواسی جبری به روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس ملاک های شمول انتخاب شدند و همچنین تعداد ۵۰ نفر شامل (۲۵ مرد – ۲۵ زن) از بین افراد عادی که ازلحاظ متغیرهای سن، جنس و تحصیلات همتا با گروه مبتلابه اختلال وسواسی-جبری و دوقطبی بودند، به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده از پرسشنامه سیستم های مغزی-رفتاری کارور و وایت (۱۹۹۴) استفاده شد. همچنین داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) و آزمون تعقیبی (LSD) تحلیل شد. نتایج تحقیقات نشان داد بین گروه های وسواس، دوقطبی و عادی در سیستم بازداری رفتار تفاوت معناداری وجود دارد (۰۱/۰). بنابراین تحقیق حاضر به اهمیت توجه به سیستم بازداری رفتار در اختلالات وسواسی-جبری و دوقطبی تاکید دارد.

سیستم بازداری رفتار، اختلال وسواسی-جبری، دوقطبی، عادی.