محمد قلی زاده - دانشگاه گنبدکاووس، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه شیلات، گنبدکاووس، ایران
طاهره باقری - مرکز تحقیقات آبهای دریایی، پژوهشکده علوم شیلاتی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، چابهار، ایران
محمد هرسیج - عضو هیات علمی
دورعلی داناباس - گروه آبزی پروری، دانشکده شیلات، دانشگاه Munzur، TR۶۲۰۰۰، Tunceli، ترکیه.
محمد ذاکری - گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.

این مطالعه به بررسی اندازه، نوع و منابع میکروپلاستیک (MPs) در رسوبات سطحی ساحلی و دریا جمع آوری شده از منطقه ساحلی جنوب دریای خزر، استان مازندران شهرهای ساری و بابلسر می پردازد. در مجموع ۱۲ نمونه رسوب در سال ۱۴۰۱ برای شناسایی MP با استفاده از استریومیکروسگوپ مورد مطالعه قرار گرفت. ترکیبات پلیمری آنها با استفاده از طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه بازتاب کل ضعیف (ATR-FTIR) مشخص شد. نتایج نشان داد که بابلسر، فاصله ۵ متر از ساحل با ۱۵/۱۶۵ ± ۶۶۰ قطعه در یک کیلوگرم از رسوبات خشک بیشترین فراوانی میکروپلاستیک و ایستگاه ساری، فاصله ۵۰۰ متر با ۳۳/۸۱ ± ۲۲۰ قطعه در کیلوگرم کمترین فراوانی را داشت. میانگین میکروپلاستیک های مشاهده شده در تمامی ایستگاه های مورد مطالعه ۳۳/۱۶۱ ± ۶۶/۴۰۶ بود. بیشترین فراوانی را میکروپلاستیک های رشته ای (%۳۳/۸۰) و کمترین فراوانی را فیلم ها (۲۸/۳ %) داشتند. نتایج نشان داد که گروه ۳۰۰۰-۱۰۰۰ میکرومتر با ۳۴/۳۹ % بیشترین فراوانی را داشتند، در حالی که گروه ۲۰۰˂ با ۱۰/۴ % کمترین فراوانی را داشتند. رنگ های سیاه-طوسی با ۸۲/۵۰ % بیشترین و رنگ زرد با ۲۸/۳ % کمترین فراوانی را داشتند. ترکیب پلیمری میکروپلاستیک ها عمدتا پلی اتیلن ترفتالات (PET، ۳۰٪)، پلی استایرن (PS، ۲۰٪)، پلی آمید (PA، ۲۰٪) و پلی پروپیلن (PP، ۱۵٪) است. نتیجه می گیریم که میکروپلاستیک در رسوبات ساحلی منبع پیچیده ای دارد که بیشتر از توریسم، فاضلاب و بسته بندی مشتق شده است.

آلودگی میکروپلاستیک, ATR-FTIR, رسوب, دریای خزر