لیلا جاهدی - پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران
طاهره نصر - دانشیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
زهرا یارمحمودی - پژوهشگر دکتری، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران

ظهور آثار نوین معماری کنونی به سمت تشتت و آشفتگی در دنیای معاصر سیر داشته و نه تنها موثر در ابصار ناظرین بلکه منقلب کننده نفوس انسانی به سمت کثرات وآشفتگی ناشی از آن میباشد؛ چراکه انشائات برخاسته از خیال مطهر زمینهساز انبساط باطنی و فصحت نفوس انسانی است. آسیب شناسی این امر ریشه تجردی داشته و ضرورت اهمیت پرداخت آن راهگشا و ارائه دهنده بنیانی نظامند از حیث معرفت نظری برای نفوس مستعده هنرمندان معماری است که تمنای خلق آثاری به وزان حق متعال دارند و آنجاست که خلقت خیال خلاق در قلمرو طراحی و ساخت، عرصه اسباب آرامش و آسایش باطنی را فراهم و سوقدهنده به سمت استکمال غایی که هدف برتر نظام خلقت است میشود. این پژوهش با ماهیت کیفی، روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد تطبیقی انجام و به منظور گردآوری اطلاعات پایه، مطالعه اسنادی، کتابخانهای و پیمایشی با کمک مقالات و کتب مرتبط با موضوع، اساس بیان، تحلیل، توصیف و تفسیر مطالب موجود را تشکیل میدهند. نتایج این پژوهش با بررسی مبانینظری اینگونه استنباط میشود که قوه خیال هنرمند برای دریافت صور ملکوتی از خیال منفصل عالم بسان ظرف عمل می کند و صور مثالی را انشاء سپس در عالم عنصر بمنصه ظهور در میآورد، از آنجا که هر مفهوم کلی تنزل یافته از عالم عقل برای تجسم در عالم محسوسات باید در خیال صورتگری شود، لذا قوه خیال نفوس معماران بهعنوان واسطه نقش اساسی در تقلب قلوب داشته و میتواند بواسطه انشائات مطهر سوقدهنده انسانها به کمال باشد، این موضوع نیازمند طهارت قوه خیال جهت نزول صور طهور است.

صورخیالی، مقام انشائی نفس، قوای نفس ناطقه، طهارت قوه خیال، خلق اثر