عبدالحمید فرزانه - استادیارگروه الهیات و معارف اسلامی.دانشکده علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران
علیرضا توفیقی - دانشجوی دکتر حقوق عمومی، .دانشکده علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

نظارت پذیری و پاسخگویی حاکمان تضمین کننده سلامت و استحکام حاکمیت خواهد بود و اگر بر قدرت نظارت نباشد، موجبات فساد حاکم و جامعه را فراهم می کند. بر همین اساس در نظام جمهوری اسلامی نظارت در دو بعد درونی و بیرونی مورد توجه جدی قرار گرفته است. نظارت های درونی که شامل ویژگی های شخصیتی، باورها و تقوای شخص حاکم است و بسیار لازم است ، ولی کفایت نمی کند و نظارت نهادینه شده بیرونی بر حاکم و حکومت نیز ضروری می باشد. نظارت قانونی خبرگان ملت یکی از راهکارهای موثر نظارت بیرونی است. ازاین رو در این جستار ، پس از بحث از مبانی نظری موضوعات قدرت و مسئولیت، تاسیس نهاد خبرگان، هیات تحقیق مجلس خبرگان، شرایط عضویت در هیات تحقیق و وظایف هیات تحقیق، مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا ، جریان پیشنهاد اصل نظارت خبرگان بر «حسن انجام وظایف رهبری» در شورای بازنگری قانون اساسی و نظرات مخالف و موافق پیرامون آن مورد بررسی واقع شده و اثبات گردید که به رسمیت شناختن اصل نظارت لزوما دخالت و قراردادن ناظری در امور رهبری که ایجاد تزاحم کند نیست، بلکه از باب احتیاط و بالا بردن ضریب اطمینان و پیشگیرانگی بوده و وجهه مردمسالارانه بودن نظام را تقویت نموده و اتهام دیکتاتوری را از دامن حکومت خواهد زدود.

ولایت فقیه، حکومت، خبرگان، قدرت، نظارت.