نوید معلقی - کارشناس ارشد دانشگاه گیلان ، دانشکده علوم پایه ، گروه شیمی
ناز چائی بخش لنگرودی - دانشیار دانشگاه گیلان ، دانشکده علوم پایه ، گروه شیمی
زینب مرادی شوئیلی - دانشیار دانشگاه گیلان ، دانشکده علوم پایه ، گروه شیمی

یکی از مهم ترین الاینده های زیست محیطی ، پساب های دارویی ناشی از مصارف دارویی در انسان ها و حیوانات و همچنین پساب های تولیدی شرکت های داروسازی است . روش های مختلفی برای حذف دارو از پساب های دارویی توسعه یافته است که می توان به روش هایی مانند جذب سطحی ، استفاده از غشا، ،تبادل یونی ، تکنیک های فیزیکی -شیمیایی ، بیولوژیکی ، اکسیداسیون پیشرفته و تخریب الکتروشیمیایی اشاره کرد . فرآیند اکسیداسیون پیشرفته بر اساس توانایی بالای عملکرد رادیکال های هیدروکسیل عمل می کند. روش فنتون یکی از روشهای اکسیداسیون پیشرفته کارآمد برای تصفیه پساب های حاوی دارو است . معرف فنتون با تولید رادیکال های بسیار واکنش پذیر باعث تخریب و حذف دارو های سنتزی می شود. در این تحقیق ، کارایی نانوکاتالیست چارچوب آلی -فلزی (Fe)۵۳MIL- در اکسیداسیون شبه فنتونی ناهمگن آنتی بیوتیک کلاریترومایسین بررسی شد. تاثیر سه پارامتر زمان، pH و مقدار کاتالیزور بر روی حذف دارو مورد مطالعه قرار گرفت . برای بهینه سازی راندمان تخریب دارو از روش سطح پاسخ با طراحی مرکب مرکزی چرخش پذیر (CCRD) استفاده شد. شرایط بهینه برای حذف داروی کلاریترومایسین در زمان ۲۰ دقیقه ، با مقدار هیدروژن پراکسید ۵.۱ میلی لیتر و مقدار کاتالیزور ۸۶.۱۲ میلی گرم و pH ۷ بدست آمد. نتایج نشان می دهد که با اکسیداسیون پیشرفته فنتونی ناهمگن با نانوکاتالیست سنتز شده، %۹۸ دارو می تواند تخریب شود.

کلاریترومایسین ، اکسیداسیون شبه فنتون، نانو کاتالیست ، بهینه سازی ، پساب