نقش اراده در شکل گیری معرفت از منظر صدرای شیرازی
Publish place: Religious anthropology، Vol: 13، Issue: 35
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 62
This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSMC-13-35_001
تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1403
Abstract:
از مباحث مهم در معرفت شناسی، تاثیر عوامل غیرمعرفتی بر شکل گیری معرفت، به ویژه تاثیر اراده بر معرفت است. صدرا، به دلیل اتخاذ مبنای اصالت وجود و تشکیک و ...، برخلاف نگاه پیشینیان، تحلیلی دقیق از نسبت اراده و معرفت داده است. بر اساس نگاه او، در حوزه ادراکات حضوری، بنا بر حرکت اشتدادی نفس انسانی متناسب با سعه وجودی و تکامل انسانی که فرآیندی ارادی است، درک حضوری انسان وضوح و اشتدادی متناسب پیدا می کند. در حوزه ادراکات حصولی انسان، اعم از ادراکات جزئی و کلی، در نگاه صدرا دو تحلیل مطرح می شود که در هر دو، اراده انسان در شکل گیری معرفت نقش آفرین است. در تحلیل نخست، نفس با تکامل ارادی و اختیاری خود مستعد پذیرش صور ادراکی از مبادی عالیه وجود یا عقل فعال می شود؛ و در تحلیل دوم این نفس انسانی است که با تکامل جوهری خود و در سایه اتحاد با عقل فعال، این ادراکات را انشا می کند و مواجهه با واقعیت صرفا زمینه ساز این انشای ارادی انسان است.
Authors
رضا برنجکار
استاد گروه فلسفه دانشگاه تهران
مصطفی جمالی
دانشجوی دکتری مدرسی الهیات (مبانی نظری) دانشگاه باقرالعلوم