واکاوی تحلیل خواجه طوسی از چگونگی استکمال انسان: اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض؟ (از چالش تا ارمغان درخشش جوهری)

Publish Year: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 57

This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSMC-11-32_001

تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1403

Abstract:

مسئله این جستار، واکاوی تحلیل خواجه از کیفیت حرکت و استکمال نفس (اشتداد وجودی یا حرکت در اعراض) است. دیدگاه خواجه طوسی را می توان در دو مرحله بررسید: ۱. قبل از تکون نفس: بیان خواجه برخلاف کون و فساد مشائی، ملتزم اثبات حرکت اشتدادی برای صورت نوعیه نفس است. ۲. در طول حیات آدمی: اگرچه طوسی در مواضعی به زعم مشاء، حرکت جوهری نفس را ابطال می کند، اما در تحلیل سیستمی از آرای وی به ویژه در بررسی استکمال، تحقق وجودی آن در ابعاد، مراتب و مراحل آن، سرانجام وی، همگام با رای نوافلاطونیان، اشراقیون و عرفا، ارمغان درخشش در اثبات نوعی اشتداد وجودی برای نفس است. درخشش طوسی به سبب در دست نداشتن مبانی سازگار در مسئله حرکت و علم النفس، جلوه گر نوعی ناسازگاری در نظریه پردازی اوست که این ناسازگاری با این حقیقت که وی در مراحل آغازین سیر اندیشه حرکت جوهری نفس است، توجیه می یابد؛ سیری که توسط صدرا به نهایت می رسد.

Keywords:

خواجه طوسی , استکمال , کمال علمی و اخلاقی , حرکت جوهری نفس و حرکت در اعراض

Authors

فرشته ابوالحسنی نیارکی

دانش آموخته دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی موسسه عالی آل طه

فرامرز احد قراملکی

استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آملی، سید حیدر، جامع ­الاسرار و منبع ­الانوار، تصحیح هنری ...
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین، سخن ابن­سینا و بیان بهمنیار، تهران: موسسه ...
  • ، نصیرالدین طوسی، فیلسوف گفتگو، چ۳، تهران: هرمس، ۱۳۸۹.. ...
  • ابن­سینا، حسین بن عبدالله، الشفاء (الطبیعیات)، تحقیق سعید زاید، قم: ...
  • ، المبدا و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: موسسه ...
  • ، النجاه (الالهیات، الطبیعیات)، ویرایش محمدتقی دانش­پژوه، چ۲، تهران: انتشارات ...
  • ، الشفاء (الالهیات)، به تحقیق سعید زاید، قم: مکتبه آیهالله ...
  • ، رسائل ابن­سینا، قم: بیدار، ۱۴۰۰ق.. ...
  • ابن­عربی، محی­الدین، فصوص ­الحکم، چ۲، تهران: الزهراء، ۱۳۷۰.. ...
  • ارسطاطالیس، اخلاق نیکوماخس، ترجمه سید ابوالقاسم پورحسینی، ج۱و۲، چ۲، تهران: ...
  • ارسطو، الطبیعه، ترجمه اسحق بن حنین، تحقیق عبدالرحمن بدوی، قاهره: ...
  • ، درباره نفس، ترجمه علیمراد داودی، چ۵، تهران: حکمت، ۱۳۸۹.. ...
  • اصفهانی، ملااسماعیل، حاشیه بر الحکمه المتعالیه، ج۸، بیروت: دار احیاء ...
  • الاعسم، عبدالامیر، الفیلسوف نصیرالدین الطوسی، موسس المنهج الفلسفی فی علم ...
  • افلاطون، مجموعه آثار افلاطون، ترجمه محمدحسین لطفی، تهران: خوارزمی، ۱۳۸۰.. ...
  • ، اثولوجیا، تحقیق عبدالرحمن بدوی، قم: بیدار، ۱۴۱۳ق.. ...
  • ، تاسوعات افلوطین، تعریب از دکتر فرید جبر و مراجعه ...
  • بدوی، عبدالرحمن، افلوطین عند العرب، کویت: وکاله المطبوعات، ۱۳۷۷ق.. ...
  • بهشتی، احمد، «همراه با استاد در نخستین جرقه­های حرکت جوهری»، ...
  • ، صنع و ابداع، شرح نمط ۵ از کتاب «الاشارات ...
  • ، غایات و مبادی، شرح نمط ششم از کتاب «الاشارات ...
  • جوادی آملی، عبدالله، تحریر تمهید القواعد، تهران: الزهرا، ۱۳۷۲.. ...
  • رازی، فخرالدین محمد، المباحث المشرقیه، تحقیق محمد المعتصم بالله البغدادی، ...
  • سهروردی، شیخ شهاب­الدین، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تحقیق هنری کربن، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، ...
  • ، مفاتیح الغیب (در ضمن شرح الاصول الکافی)، تهران: المکتبه ...
  • طوسی، نصیرالدین، اخلاق ناصری، به تصحیح و تنقیح مجتبی مینوی ...
  • ، اوصاف الاشراف، به تصحیح و تنقیح نجیب مایل هروی، ...
  • ، بقاء روح پس از مرگ، شرح شیخ ابوعبدالله زنجانی، ...
  • ، تجرید الاعتقاد، به تحقیق محمدجواد حسینی جلالی، قم: دفتر ...
  • ، تلخیص المحصل معروف به نقد المحصل به انضمام رسائل ...
  • ، شرح الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه، ۱۳۷۵.. ...
  • کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، ترجمه سید جلال­الدین مجتبوی، ج۱، چ۴، ...
  • مصطفوی، سید حسن، شرح اشارت و تنبیهات، نمط سوم؛ درباره ...
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج ۱۱، چ۳، تهران: صدرا، ۱۳۸۵.. ...
  • مومنی، ناصر، «تبیین سیر تدریجی نظریه­های حرکت نفس از آغاز ...
  • نمایش کامل مراجع