الهام جهانی فرد - دانشیار گروه حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپوراهواز، اهواز، ایران

بیماری های منتقله از طریق ناقلین بیش از ۱۷ درصد از کل بیماری های عفونی را تشکیل می دهند و سالانه بیش از۷۰۰۰۰۰ مرگ و میر را موجب می شوند.مواد و روش ها:این مطالعه مروری با جستجو در پایگاه های مختلف داده و با کلید واژه های انگلیسی و فارسی، تغییر اقلیم، بیماریهایناقل زاد، نوپدیدی و بازپدیدی، فاکتورهای آب و هوایی و محیطی انجام شد.نتایج:بیماری های نوپدید شامل بیماریهای عفونی بوده که بر بروز آنها در طی سه دهه گذشته افزوده شده یا در آینده اینزدیک رو به افزایش است. در حالی که بیماریهای بازپدید را می توان بیماری هایی در نظر گرفت که در مناطق تحتکنترل مجددا طغیان نموده اند. یکی از عوامل موثر در ایجاد بیماریهای بازپدید و نوپدید تغییراقلیم می باشد که برروی بیماریهای ناقل زاد تاثیر گذار بوده و انتقال بیماریها را تسهیل می نماید. گرم شدن هوا و سایر تغییرات آب وهوایی از جمله تغییرات بارش به صورت خشکسالی و سیل در مناطق مختلف، پیامدهای مهمی برای بیماریهای منتقلهتوسط ناقلین از طریق تاثیر بر پاتوژن ها، ناقلین و میزبان به همراه داشته است. گرمایش جهانی به صورت تغییراتی درشرایط آب و هوایی از جمله افزایش در طوفان، خشکی، افزایش دما و امواج گرمایی، کاهش جنگل ها ، افزایش سطحآب ها و ذوب شدن یخ ها بروز می کند. گرمایش بر رفتار، ویژگی های فیزیولوژیکی و سیکل زندگی ناقل و عاملبیماری زا تاثیر می گذارد. همچنین بر فراوانی و رفتار میزبان های مخزن و قطعی موثر خواهد بود. برخی بیماریهاینوپدید و بازپدید ناقل زاد در ایران شامل تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، تب نیل غربی، تب دانگ، تب کیو وطاعون -می باشد که با توجه به تغییرات شرایط آب و هوایی نیاز به توجه ویژه ای در سیستم نظام مراقبت بیماری ها می باشد.بحث و نتیجه گیری:با توجه به اینکه اثرات تغییرات اقلیمی بر بیماریهای ناقل زاد به صورت تغییر در توزیع جغرافیایی ناقل و بیماری، تغییردر تراکم جمعیت ناقل و تغییر در شیوع عامل بیماری زا بروز می کند. لذا نیاز به سیستم مراقبت فعال ناقل و سیستمهای هشدار دهنده سریع این بیماریها می باشد. شایان ذکر است که ناقلین در مناطق پرخطر و آندمیک باید مرتبامورد پایش قرار بگیرند تا در صورت لزوم برنامه های کنترل ناقل اجرا گردد

بیماری های منتقله توسط ناقلین، فاکتورهای آب و هوایی، گرمایش جهانی