بررسی فراوانی و پیامدهای آسیب شریان پوپلیته آل در بیماران با دررفتگی زانو یا شکستگی های استخوانی اطراف زانو به دنبال تصادفات با وسایل نقلیه در بیمارستان

مقدمه: آسیب شریان پوپلیته آل به شکل قطع، انسداد یا آسیب اینتمای عروقی به خودی خود تهدی دکننده حیات فرد و اندام می باشد. عدم تشخیص به موقع و برنامه ریزی دقیق درمانی آسیب عروقی در تروماهای زانو با دررفتگی و یا شکستگی، می تواند منجر به از دست رفتن عضو یا آسیب های برگشت ناپذیر حرکتی-عصبی شود. هدف از مطالعه ، بررسی فراوانی و پیامدهای آسیب شریان پوپلیته آل در بیماران با دررفتگی زانویا شکستگی های استخوانی اطراف زانو به دنبال تصادفات با وسایل نقلیه می باشد . مواد و روش ها: در این مطالعه به صورت مقطعی تمام پرونده های مربوط به بیماران ( ۲۳۲ بیمار) با دررفتگی زانو یا شکستگی های استخوانی اطراف زانو به دنبال تصادفات با وسایل نقلیه در بیمارستان امام خمینی ارومیه از ابتدای سال ۱۳۹۷ لغایت اسفند ۱۴۰۰ مورد بررسی و بعد از حذف ۸ بیمار، تعداد ( ۲۲۴ بیمار) وارد مطالعه شدند . یافته ها: در مجموع ۲۲۴ بیمار با میانگین سنی ۲ / ۱۷ ± ۶ / ۴۰ سال که ۱۸۰ بیمار ( ۴ / ۸۰ %) مرد و ۴۴ بیمار ( ۶ / ۱۹ %) زن بودند. مکانیسم تصادف ۳ / ۵۱ % سرنشین خودرو ؛ ۸ / ۱۸ % موتور سوار ؛ ۴ / ۰ % دوچرخه سوار و ۵ / ۲۹ % عابر پیاده بودند. نتیجه اقدامات درمانی در ۲ / ۸۶ % ترمیم بدون عارضه، ۸ / ۱۲ % ترمی با عارضه و در ۹ / ۰ % مرگ بوده است. آسیب شریان پوپلیته آل در ۱۰ بیمار ۵ %/ ۴ وجود داشته است که در ۵ بیمار۲ / ۲% به صورت قطع شریان و ۴ بیمار ۸ / ۱ % به صورت انسداد و ۱ بیمار ۴ / ۰ % به صورت آسیب اینتیما بوده اسنت. ۲۱۸ بیمار ۳ / ۹۷ % دچار شکستگی و ۱ / ۳ % دچار دررفتگی شده بودند. ملل شکستگی در ۸۰ بیمار ۷ / ۳۵ % پلاتو تیبیا، ۶۲ بیمار ۷ / ۲۷ % پاتلا، ۶۰ بیمار ۸ / ۲۶ % دیستال فمور و ۳۱ بیمار ۸ / ۱۳ % پروگزیمال تیبیا بوده اسنت. میانگین فاصله زمانی بروز حادثه تا زمان تشخیص در بیماران با آسیب شریان پوپلیته آل ۲ / ۲۳۹ ± ۶ / ۲۷۱ دقیقه بوده است. مهمترین عارضه در بیماران با دررفتگی زانو یا شکستگی های استخوانی اطراف زانو stiffness در ۹ / ۴ ،% عفونت محل زخم ۱ / ۳ %، نان یونیون ۶ / ۲ %، آمپوتاسیون در ۷ / ۱ % و DVT ،سندرم کمپارتمان در ۳ / ۱ %، گانگرن/ نکروز هر کدام در ۹ / ۰ % ، پارگی رباط صلیبی/ مال یونیون/ پارگی کبد هر کدام در ۴ / ۰ % و ارست قلبی-تنفسی در ۹ / ۰ % بوده است. نتایج آزمون های کای دو و تی تست نشان داد که بین (سن، جنسیت، مکانیسم تروما، محل آسیب، پیامدها) در بیماران با و بدون آسیب شریان پوپلیته آل تفاوت معنی داری وجود نداشنت ( ۰۵ / ۰ < P ) در مقابل تفاوت معناداری بین نوع آسیب (دررفتگی یا شکستگی) و وجود آسیب شریان پوپلیته آل رویت شد ( ۰۰۱ / ۰ > P ) همچنین میانگین تعداد بستری در بیماران با آسیب شریان پوپلیته آل از بیماران بدون آسیب شریان پوپلیته آل بیشتر بود ( ۰۵ / ۰ > P .) نتیجه گیری: نتایج مطالعه بررسی فراوانی و پیامدهای آسیب شریان پوپلیته آل در بیماران با دررفتگی زانو یا شکستگی های استخوانی اطراف زانو به دنبال تصادفات با وسایل نقلیه نشان داد که ۱۰ بیمار ( ۵ / ۴ %) دچارآسیب شریان پوپلیته آل شدند که در ۵ بیمار به صورت قطع شریان و ۴ بیمار دچار انسداد و ۱ بیمار دچار آسیب اینتیما بودند. اقدامات درمانی در ۹ / ۱۲ % از بیماران ترمی با عارضه بود. شایعترین عارضه سفتی زانو بود. میانگین تعداد بستری در بیماران با آسیب شریان پوپلیته آل از بیماران بدون آسیب شریان پوپلیته آل بیشتر بود.

Keywords:

شکستگی زانو , دررفتگی زانو , آسیب شریان پوپلیتئال , تروما