مهران عزیزی محمودآباد - گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی ۸۸۹-۱۴۶۶۵. تهران. ایران
فاطمه رازبانیان - دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی. دانشگاه فرهنگیان. تهران. ایران.
پردیس میرزایی - دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی. دانشگاه فرهنگیان. تهران. ایران.

پیشینه و اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیلی متغیرهای فردی از جمله توانمندی روانی حرکتی، درک مطلب شنیداری، وابستگی به زمینه و توانایی فضایی-دیداری در ارتباط با بازنمایی­های تصویری و توانایی حل مسئله ریاضی انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات رابطه­ ای-همبستگی است. نمونه پژوهش با استفاده از نرم افزار G-POWER برابر با ۵۰۰ نفر از کلیه دانش ­آموزان پایه ششم مدارس شهرستان های بویراحمد و دنا، به صورت تصادفی خوشه­ای ۲۴ مدرسه ابتدایی پسرانه و دخترانه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون مقیاس شایستگی ریاضی کودکان اوترخت، آزمون نقشینه فلانگان، آزمون شکل­های نهفته، آزمون ترکیب قطعات فلانگان و آزمون درک مطلب خواندن کورپلاتی است؛ ضریب پایایی همه آزمون­ها بیشتر از ۷/۰ بود. یافته­ ها و نتیجه ­گیری: یافته ­ها و نتایج نشان داد که توانمندی روانی حرکتی، درک مطلب شنیداری، استقلال از زمینه و توانایی فضایی- دیداری در رابطه با بازنمایی تصویری و توانایی حل مسئله ریاضی، نقش تعدیلی دارد. همچنین مقایسه رابطه نتایج آزمون اوترخت با حل مسئله در دانش­آموزان دختر و پسر، در سطح بالای متغیرهای تعدیلی در رابطه با مولفه های حل مسئله و بازنمایی تصویری نشان می­دهد که توانمندی روانی حرکتی در مولفه های مقایسه، طبقه ­بندی، تناظر یک به یک، ردیف­بندی، شمارش مرتب و شمارش اختیاری؛ درک مطلب شنیداری در مولفه های طبقه بندی، ردیف بندی، شمارش مرتب و شمارش اختیاری؛ استقلال از زمینه در مولفه های ردیف­ بندی و شمارش برایندی و توانایی فضایی-دیداری در طبقه ­بندی، ردیف­ بندی، شمارش مرتب و شمارش اختیاری در پسران نسبت به دختران بیشتر است.

بازنمایی تصویری, توانایی فضایی-دیداری, توانمندی روانی حرکتی, درک مطلب شنیداری, وابستگی به زمینه, حل مسئله, پایه ششم ابتدایی