طیبه سادات صفوی سهی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد حسابداری بازرگانی و معلم پایه ابتدایی، تهران، ایران

امروزه نظام آموزشی نیازمند الگوهای نوین و خالق آموزشی است تا دانش آموزان را برای مقابله با بحران های زندگی و بهره گیری از فرصت ها و توانایی ها و خلاقیت های خویش آماده سازند. این دانش آموزان باید به جای به خاطر سپردن، قابلیت هیا چگونه آموختن از طریق تفکر و برخورد منظم با مسائل و مشکلات را به طریق علمی یاد بگیرند. برای تحقق چنین اهدافی با به کارگیری روش های فعال تدریس دانش آموزان درگیر مسائل زندگی می شوند و مسائلی که با زندگی واقعی آنها مرتبط باشد یاد می گیرند زیرا روش های ابتکاری منطبق با زندگی، واقعیت آموزشی را جذاب تر و رغبت و تلاش فراگیران را در یادگیری افزونتر می کند. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش معکوس و راهبرد فراشناختی بر خود شکوفایی دانش آموزان و ارائه راهکارهای عملیاتی انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دبستان امام حسین (ع) تهران در سال ۱۴۰۲ بودند که طبق ملاک های ورود شامل مدرک تحصیلی والدین دیپلم به بالا، دامنه سنی ۱۳ و ۱۴ سال و معدل ۱۵ و پایین تر در نیمسال اول و ملاک های خروج شامل عدم تمایل به شرکت در پژوهش بود. چون مقیاس اندازه گیری پیوسته و فرضیه های پژوهش دو دامنه است در سطح اطمینان ۹۵% طبق فرمول کوکران، حجم نمونه ۴۵ نفر بود. ابزار گردآوری داده ها: پرسشنامه خودشکوفایی: در این پژوهش برای اندازه گیری خودشکوفایی از پرسشنامه جونز و کراندل (۱۹۸۶) که دارای ۱۵ سوال ۶ گزینه ای بود. پرسشنامه دارای ۶ گزینه طبق طیف لیکرت از کاملا مخالف (۱) تا کاملا موافق (۶) نمره گذاری شد. ضریب پایایی توسط اسماعیلخانی، نجاریان، مهرابیزاده (۱۳۸۰) با استفاده از روش آلفای کرونباخ ۰/۴۹ گزارش شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) استفاده شد. همچنین جهت آزمون فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چند متغیری و تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر) استفاده شد. متغیر مستقل (آموزش معکوس) بر روی گروه آزمایش اول و آموزش راهبردهای فراشناختی روی گروه آزمایش دوم اجرا شد و گروه کنترل به روش سنتی آموزش دیدند. در مرحله پس آزمون متغیر وابسته روی هر سه گروه آزمایش اول، آزمایش دوم و گروه کنترل اجرا و در مرحله پیگیری یعنی یک ماه پس از مرحله پس آزمون متغیرهای وابسته روی هر دو گروه آزمایشی اجرا شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و جهت آزمون فرضیه پژوهش از آمار استنباطی استفاده شد.

دانش آموزان دبستانی، خود شکوفایی، راهبرد فراشناختی، آموزش معکوس