مالکیت معنوی در حوزه بیوتکنولوژی

مالکیت معنوی از جمله مباحث اصلی در بیوتکنولوژی مدرن محسوب می شود. از نظر قانونی مالکیت فناوری بذرهای تراریخته از طریق ثبت کردن آن حفظ می شود. همانند حق کپی رایت با استفاده از قانون حق مالکیت معنوی بهره برداری از یک فناوری برای مدت حدود به درخواست کننده اعطا می شود. دراین پژوهش کتابخانه ای- اسنادی با استفاده از تحقیقات گذشته وحال ،پژوهش های اینترنتی ،کتب،مجلات ومقالات معتبر اطلاعات جمع آوری گردید ومورد ارزیابی و مقایسه واقع شد.شرکت ها مدعی هستند که حق ثبت و مالکیت معنوی جبران منصفانه ای برای هزینه ای است که آنها صرف این فناوری نموده اند.اگر شرکت ها نتواننداز امتیاز ثبت محصولات تولیدی خود جهت فروش انحصاری آن برای یک دوره مشخص استفاده کنند آیا انگیزه ای برای آنها برای تحقیقات وجود خواهد داشت.اما بسیاری از دانشمندان براین عقیده اند که اشکال حیات (مانند ژرم پلاسم و لاین های سلولی) بایددر اختیار همه باشد نه اینکه ثبت خصوصی گردد. آنها عقیده دارند که منابع زیستی مالکیت خصوصی ندارد. با این وجود، حق مالکیت در هیچ جامعه ای به دلیل اصل عدالت به طور مطلق رعایت نمی شود. همچنین اگر موضوع ثبت خطری برای اخلاق عمومی داشته باشد، طبق قانون ثبت مشکل ساز بوده و لذا بایداز ثبت برخی موجودات ممانعت به عمل آورد.بنابراین لازم است در ارزیابی محصولات تراریخته، ضمن اینکه جنبه های سلامتی و زیست محیطی آنها موردارزیابی قرار گیرد، نگاهی جامع به جنبه های اقتصادی، مالکیت معنوی، اجتماعی و ملی آن هم داشت، باید بررسی شود که اعطای حق مالکیت استفاده از این فناوری به شخص چه محاسن و معایبی می تواند داشته باشد. مزایای اجتماعی و ملی بهره گیری از این فناوری چیست؟و اینکه چه کسی مجوز استفاده از این فناوری را اعطا نموده و چه کسی از آن بهره مند می شود.

Keywords:

مالکیت معنوی , سودمندی , بیوتکنولوژی , بحث