هیوا صیدی مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
رضا طالبی - استادیار گروه اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
داراب حسنی - استادیار گروه اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان.
فرهاد کرمی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی استان کردستان

بهره گیری از تنوع ژنتیکی ،برای افزایش تنوع در میان ارقام زراعی مورد نیاز می باشد . ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم های بومی انگور اطلاعات کاربردی را برای انتخاب مواد والدینی ،فراهم می کند و به برنامه های اصلاحی گیاهان کمک می نماید . هدف از این مطالعه ،ارزیابی روابط ژنتیکی 21 رقم بومی انگور استان کردستان با استفاده از نشانگر های مولکولی ISSR می باشد.از 15 پرایمر 10 پرایمر تولید 60 باند پلی مورف نمودند.در تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها به 4گروه مجزا از هم قرار گرفتند و یک رقم (سیاه پر ، رشه)به تنهایی در یک کلاستر قرار گرفت . میانگین تعداد باند های پلی مورف توسط نشانگر های مذکور 6باند و میزان شاخص چند شکلی PIC) در نشانگر های ISSR 0.58 برآورد گردید .سطح بالای تنوع مشاهده شده در ارقام بومی می تواند در برنامه های اصلاحی جهت تولید ارقام بهتر و استفاده از این ارقام به عنوان والد بخشنده جهت انتقال صفات مطلوب به واریته های پرمحصول مورد استفاده قرار گیرد .

انگور،تنوع ژنتیکی،نشانگر های مولکولی ISSR،