ابراهیم امیرکلایی - استادیار، گروه معماری ،واحد بابل ،دانشگاه آزاد اسلامی ، بابل ،ایران
زهرا خوش بین ساروکلایی - کارشناسی ارشد معماری
شرمین ایزدشناس - کارشناسی ارشد مرمت بناها ی تاریخی

مسجد به عنوان عبادتگاه مسلمانان در طول اعصار از حول و پویایی خاصی در کالبد و حتوا برخوارده بوده و این امر به نوبه خود از سویی ریشه در حس پرستش موجود در فطرت ادمی داشته و از منظر دیگر حس زیبادوستی را با خود مراه موده است . بررسی روند حول یک معماری بدون بررسی حول اجزا و عناصر آن امکان پذیر نیست . هر اثر معماری قابلیت تقسیم به دو نظام را داراست : نظام شکل و نظام معنا. معماری اسلامی بویژه معماری مساجد، تصویری از کیهان یا انسان در ابعاد کیهانی متجلی می سازد. معماری مساجد که در اسلام از معماری مقدس اهام میگیرد، نیز یک مدل از کیهان و حل مواجه انسان یا کلمه االله یا لوگوس است . شناخت ویژگی های شکلی و معنایی مساجد می تواند صرفا_ به صورت انتزاعی و یا در یک رابطه علت و معلولی حدود و یک بعدی مورد مطالعه قرار گیرد، بلکه می بایست با نگرشی مه جانبه و با در نظر گرفن کلیه عوامل و در دو بعد شکل و نظام معنا مورد واکاوی قرار گیرد. لذا مطالعه حاضر در سدد آن است معماری مساجد نائین اصفهان و مسجد جامع بابل را در دو حیطه زیباشناسی جربی و حیطی مورد بررسی قرار دهد.

اجزای معماری ، زیباشناسی ، معماری مقدس ، مساجد نائین و جامع بابل