ارزیابی دقت روش فرامکعب لاتین به منظور انتخاب موقعیت نقاط مطالعاتی برای تهیه نقشه ی رقومی ویژگی های خاک

با توجه به اینکه دقت و صحت تمام اطلاعات خاک­شناسی وابسته به بهترین گمانه­زنی در مورد مکان تغییرات خاک­ها در قالب تعیین الگوی نمونه­برداری می­باشد، انتخاب روشی کارآمد که بتواند به بهترین شکل این تغییرات را رصد نماید بسیار حائز اهمیت است. تاکنون مطالعات اندکی در رابطه با بررسی تاثیر تصادفی بودن انتخاب نمونه­ها در روش فرامکعب لاتین بر صحت نقشه­ها انجام شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی دقت روش فرامکعب لاتین در انتخاب موقعیت نمونه­برداری به­منظور انجام مطالعات نقشه برداری رقومی خاک در منطقه­ای از شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. با توجه به اینکه، چندین مرتبه نمونه­برداری میدانی برای ارزیابی روش نمونه­برداری خاک امری غیرمنطقی است در این پژوهش تلاش گردید تا از روش­های شبیه­سازی بر اساس نقشه­هایی با صحت بسیار بالا برای این منظور استفاده شود. فاصله باهاتاچاریا برای کمی­سازی فاصله بین توزیع احتمال جامعه اصلی و اجراهای مختلف روش فرامکعب لاتین استفاده گردید. نقشه ویژگی های خاک (درصد کربنات کلسیم معادل، رس و کربن آلی) عمق سطحی (صفر تا ۳۰ سانتی­متر) با استفاده از روش ماشین بردار پشتیبان تهیه گردید و اعتبارسنجی شد. علاوه بر آن، انتخاب موقعیت نقاط نمونه­برداری با استقاده از روش فرامکعب لاتین با تراکم ۲۰۰ نقطه با ۵۰۰ مرتبه اجرا انجام گردید. در هر مرحله، اعتبارسنجی برای پیش­بینی ویژگی­های خاک با استفاده از R۲، RMSE و %RMSE انجام شد. نتایج نشان داد که برای تمامی ویژگی­های مورد بررسی، مدل ماشین­بردار پشتیبان از صحت قابل قبولی (%RMSE کمتر از ۴۰) برخوردار می­باشد. از سوی دیگر، نتایج گویای آن است که خروجی­های مختلف روش فرامکعب لاتین در اجراهای مختلف آن بر صحت مدلسازی تاثیرگذار است و مقادیر RMSE مدل در حالت­های مختلف برای درصد کربنات کلسیم معادل، رس و کربن آلی به­ترتیب از ۱/۱، ۱/۱ و ۰۲/۰ تا ۲/۳، ۲ و ۱۲/۰ متغیر است. اگرچه این موضوع متاثر از ویژگی مورد بررسی و میزان تغییرات آن در منطقه مورد مطالعه نیز می­باشد.

Keywords:

فاصله باهاتاچاریا , ماشین بردار پشتیبان , موقعیت نمونه , نقشه برداری رقومی