جمیله یزدانی - دانشجوی کارشناسی معماری، واحد روانسر، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
سمانه زنگنه - دکتری تخصصی معماری، گروه معماری، واحد روانسر، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

این مقاله به بررسی نقش عوامل محیطی و فرهنگی در شکل گیری و توسعه معماری بومی مناطق کردنشین ایران می پردازد. این مناطق، با تنوع جغرافیایی و اقلیمی قابل توجه، شامل استان های کردستان، کرمانشاه، ایلام و بخش هایی از آذربایجان غربی می شود. هدف از این پژوهش، توجه به اصول معماری پایدار و استفاده از مصالح بومی و تجدیدپذیر در ساخت و سازهای جدید است که می تواند به بهبود کیفیت زندگی و حفظ محیط زیست کمک نماید. همچنین در برنامه ریزی ها و پروژه های توسعه ای، ترکیب معماری مدرن با عناصر بومی و سنتی می تواند به تقویت هویت بومی و افزایش پذیرش اجتماعی این پروژه ها منجر شود. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، تاثیر عوامل محیطی مانند اقلیم، توپوگرافی و منابع طبیعی را بر طراحی و ساختار معماری بومی این مناطق مورد بررسی قرار می دهد. همچنین، نقش عوامل فرهنگی مانند آداب و رسوم، باورها و سبک زندگی مردم کرد در شکل گیری فضاهای معماری و الگوهای ساخت و ساز مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که معماری بومی مناطق کردنشین به طور قابل توجهی تحت تاثیر شرایط محیطی و فرهنگی شکل گرفته و منجر به ایجاد ساختارهای منحصر به فرد و هماهنگ با محیط زیست شده است. استفاده از مصالح محلی، طراحی مناسب با اقلیم و توجه به نیازهای اجتماعی و فرهنگی از ویژگی های برجسته این معماری می باشد. این مقاله به اهمیت حفظ و ترویج معماری بومی به عنوان بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی مناطق کردنشین تاکید دارد و پیشنهاداتی برای بهبود و سازگاری آن با نیازهای معاصر ارائه می دهد.

محیط، فرهنگ، معماری بومی، مناطق کردنشین، معماری کوهستانی