بررسی مفهوم گناه و توبه در غزلیات حافظ

یکی از مباحثی که حافظ نگاهی تازه به آن داشته مسئله گناه است . نگاه حافظ به جوانب مختلف موضوع گناه دارای اهمیت است ؛ وی معتقد است استعداد گناه کردن در وجود آدمی است و این استعداد ازلی است . یکی از مهم ترین مسائلی که در موضوع گناه مطرح است ، ارتباط او با خدا و تکیه بر رحمت و بخشش الهی است ، در واقع او با این تفکر با زاهدان ریاکار آن زمان به مبارزه پرداخته است ، و با پدیده ریا و تزویر می ستیزد، و توبه از گناه توفیقی است که سبب تحولات روحی بزرگی در انسان می گردد. نگاه حافظ به توبه نیز عارفانه است و بر عفو و بخشش بی منتهای الهی تکیه دارد. حافظ برای طعنه به زاهدان ریاکار که در خفا توبه شکنی می کنند و در ظاهر زهد و پرهیزکاری پیشه می کنند، توبه های خود را بی اساس معرفی می کند که به راحتی شکسته می شوند. او توبه از گناه تزویر و ریاکاری را بسیار مهم تر از توبه از می و معشوق می داند.حافظ که از ازل شراب عشق الهی را نوشیده خود را سرمستی معرفی می کند که از توبه و صلاح و تقوا بهره ای در سرش ندارد و از شخصی که آگاهی ندارد نبایست توقع توبه داشت .

Keywords:

گناه , توبه , حافظ , خداوند , ریا