مهدی اعتمادگلستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی عمران مدیریت ساخت، موسسه غیر انتفاعی بینالود مشهد ، ایران
ساناز فرشاد - مربی، گروه مهندسی عمران مدیریت ساخت، موسسه غیر انتفاعی بینالود مشهد، ایران
شهرام پوراکبر - استادیار، گروه مهندسی عمران مدیریت ساخت، موسسه غیر انتفاعی بینالود مشهد, ایران

نوسازی بافت فرسوده شامل گستره ای از فرآیندهای مختلف است که شامل تعمیر و نگهداری، بازسازی و تجدیدسازی، تغییر کاربری و بازسازی فضاهای عمومی می شود. در این روش، از سازه های سالم یافت فرسوده استفاده می شود و سازه های خراب و فرسوده جایگزین می شوند. نوسازی بافت فرسوده ممکن است فرصت های شغلی را ایجاد یا حذف نماید و موجب بهبود یا عدم بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی در مناطق فرسوده شهر شود. همچنین، با نوسازی بافت فرسوده، ارزش املاک و مستغلات در این مناطق افزایش می یابد و انگیزه سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در این مناطق افزایش می یابد. به طور کلی، نوسازی بافت فرسوده یک روش موثر برای بهبود شرایط زندگی شهروندان، بهسازی شهر و توسعه اقتصادی است. با این حال، نوسازی بافت فرسوده همراه با ریسک های قابل توجهی است. به همین منظور در این پژوهش به بررسی و اولویت بندی ریسک پروژه های عمرانی بافت فرسوده به کمک روش تحلیل خاکستری در محلات آبکوه و مجد در شهر مشهد پرداخت شده است. براساس ارزیابی ریسک در دو منطقه محله آبکوه و محله مجد در رابطه با نوسازی بافت فرسوده، نتایج ارزیابی نشان می دهد که هر دو منطقه در برخی جنبه ها ریسک هایی دارند که نیازمند توجه و مدیریت مناسب هستند. محله مجد در جنبه های اقتصادی و مقررات و حقوقی ریسک بیشتری دارد، در حالیکه محله آبکوه در جنبه های فنی و مهندسی ریسک بیشتری دارد. برای نوسازی بافت فرسوده در هر دو منطقه، برنامه ها و اقداماتی باید انجام شود که به بهبود این ریسک ها و بهبود عمومی منطقه کمک کنند. امتیازات ریسک ها نشان می دهد که در جنبه های اقتصادی و مقررات و حقوقی، شهر به خوبی عمل نکرده است و ریسک های نوسازی بافت فرسوده در این زمینه ها بیشتر است. در عین حال، در جنبه های اجتماعی، فنی و مهندسی و محیط زیست، ریسک های نوسازی کمتری دارد و شهر بهبود قابل توجهی در این زمینه ها داشته است.

مدیریت ریسک، بافت فرسوده، منطقه آبکوه و مجد، تحلیل خاکستری