بهمن زاهدی - استاد یار گروه الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه محقق اردبیلی
معصومه حبیب نیا - دانش آموخته سطح سه فلسفه اسلامی- دانشجوی ارشد عرفان اسلامی، دانشگاه محقق اردبیلی.

شهید و شاهد بودن از جمله اوصاف تولد یافته از صفات ثبوتی خداوند است . صفات ثبوتی بر اوصاف ذاتی و اوصاف فعلی قابل انقسام است . در انتزاع صفات ذاتی نیاز به تصور موجودات دیگری نیست ولی صفات فعلی از ارتباط خاص ذات الهی اب مخلوقات انتزاع می شود. صفت شهید و شاهد، اگر به معنای آگاهی توام با حضور و شهود در نظر گرفته شود بازگ شت ه ب صفت علم دارد، که یکی از اوصاف ثبوتی است . همچنین اگر آن را به معنای شهادت دادن بر اعمال بندگان ل حاظ ک نیم از صفات فعلی خداوند محسوب خواهد شد. هدف از انتخاب این موضوع تبیین دیدگاه عرفا و فلاسفه بر شهید و شاهد بود ند خداوند است که به شیوه کتابخانه ای و به روش تحلیلی و تبینی به این امر پرداخته شده و بدست آ مد که از ن گاه عر فا، خداوند احاطه ی قیومی به جهان دارد و هستی تجلی اسماء و صفات اوست ؛ به همین دلیل کل کائنات در مح ضر خداو ند حضور دارند و خداوند شهید و شاهد بر آن هاست . از نگاه فلاسفه نیز، خداوند کمال مطلق بوده و راب طه ی عل ی و مع لولی بین واجب الوجود و ممکنات برقرار است . همچنین معلول عین ربط و تعلق به علت است و از آنجا که در مرتبه ی و جودی معلول علت نیز حضور دارد بنابراین خداوند شاهد بر تمام مخلوقات است .

شاهد، شهید، حضور، تجلی ، علم الهی ، گواه بودن خداوند.