امیر خدایاری

دعوای تقابل با ماهیت و کارکرد دوگانه دفاع و ادعا یکی از مهمترین دعاوی طاری است که پیش بینی مقرراتی راجع به آن در قانون آیین دادرسی مدنی ایران از نخستین گامهای قانونگذاری، مورد توجه بوده است . مقنن در تبیین مفهوم و ماهیت و چگونگی استفاده از آن به کمترین تعداد مواد (سه ماده)۱۴۱و۱۴۲و۱۴۳ در قانون آیین دادرسی مدنی اکتفا کرده است . دعوای تقابل در لفظ دعوا است اما به واقع دفاعی است که علاوه بر دفاع، مزیت دیگری نیز برای خوانده میخواهد. از این رو، ریشه در اعمال حق دادخواهی دارد. دکترین حقوقی بیشترین سهم را در توضیح و تشریح نحوه استفاده از این امکان در دادرسی برعهده دارد. دعوای تقابل اگرچه موجب عدول از صلاحیت محلی دادگاه است اما نمی توان چنین امری را در مورد صلاحیت ذاتی ایجاد کند. مسائلی همچون شرایط طرح و پذیرش دعوای تقابل و آثار آن در نظم رسیدگی و تکلیف و رویه دادگاهها در برابر آن، از موضوعات مطروحه مقاله پیش روی می باشد.

دعوا، تقابل ، دفاع، ادعا، تکلیف دادگاه ها