عبدالرضا گلابی - دانشجوی دکتری تخصصی مدیریت دولتی، واحد دهاقان دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان، ایران
سیدرسول آقاداود - استادیار گروه مد یر یت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ا یران
سعید آقاسی - استادیار گروه مد یر یت، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ا یران .

این پژوهش که با هدف « بررسی و ارائه مدل منتورینگ سازمانی و شناسایی ابعاد و مولفه های مدیریت استعداد در وزارت آموزش و پرورش » انجام گرفته است؛ از نوع اکتشافی است که از نظر هدف توسعهای و کاربردی به شمار می آید؛ از لحاظ گردآوری دادهها با توجه به ماهیت پژوهش از نوع آمیخته (کیفی و کمی) است؛ از نظر نحوه گردآوری داده ها، از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد؛ از حیث افق زمانی از نوع پژوهش های تک مقطعی می باشد. جامعه آماری این پژوهش در بخش کیفی شامل کلیه حبرگان متخصص در رشته مدیریت دولتی و امور اداری و مدیران ارشد و منابع انسانی در وزارت آموزش و پرورش می باشند که تعداد ۲۰ نفر از آنها به شیوه نمونهگیری قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند.در بخش کمی کارشناسان شاغل وزارت آموزش و پرورش می باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۸۴ نفر به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار اندازه گیری تحقیق، در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه استاندارد بود که برای اندازه گیری روایی پرسشنامه ها از روش صوری و محتوایی و برای تعیین پایایی آن آلفای کرونباخ محاسبه گردید که مقدار آن برابر ۰.۹۷۴ برآورد گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با روش پدیدار شناسی و در بخش کمی با استفاده از نرم افزارهای Spss۲۶ و Smart Pls۴ انجام شد. برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف و برای آزمون فرضیات از روش معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش در بخش کیفی به یک مدل ساختاری منتج شد که در آن راهبرد سازمان، مدیریت تعارض استعدادها؛ جانشین پروری؛ نظام شایسته سالاری؛ مدیریت منابع انسانی راهبردی؛ حمایت مدیران؛ به عنوان متغیر مستقل، فرهنگ سازمانی میانجی و عوامل فردی و سازمانی مدیرت استعداد به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. نتایج در بخش کمی نیز نشان داد که در اداره آموزش و پرورش فرهنگ سازمانی در رابطه بین حمایت مدیران، راهبرد سازمان، مدیریت تعارض استعدادها، جانشین پروری با عوامل فردی مدیریت استعداد (بهره وری فردی، رضایت فردی، تعهد عاطفی و تعالی فردی) و عوامل سازمانی مدیریت استعداد (چابکی نیروی انسانی، عدالت ادراک شده، کسب مزیت رقابتی، تعالی سازمانی، رضایت ذی نفعان، بهره وری سازمانی) نقش میانجی دارد. در ادامه پیشنهاداتی برای بهبود مدیریت استعداد در آموزش و پرورش ارائه گردید. آموزش و پرورش از جمله سازمانهایی است که موفقیت آن در گرو بهره مندی از نیروهایی مانا و متعهد می باشد. از اینرو مدیریت استعداد به عنوان یک عامل حیاتی در این سازمان دیده می شود. در واقع مدیریت استعداد عبارت است از انجام یک سری فعالیتهای یکپارچه به منظور تضمین جذب، نگهداری، انگیزش و توسعه کارکنان مستعد مورد نیاز، در حال حاضر و در آینده توسط سازمان. این پژوهش با هدف « شناسایی ابعاد و مولفه های مدل مدیریت استعداد در آموزش و پرورش استان اصفهان» انجام گرفته است؛ با توجه به اکتشافی بودن الگوها و چارچوب های موجود در پژوهش حاضر، روش انجام این تحقیق، کیفی است و دارای رویکرد استقرایی می باشد؛ همچنین براساس هدف، کاربردی و به لحاظ فلسفه پژوهش، از نوع تفسیری است. با این توضیح در این پژوهش برای دستیابی به الزامات مدیریت استعداد به انجام مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته با اشخاص صاحب نظر از جمله مدیران آموزش و پرورش از طریق طرح پرسشهای گوناگون، به ارزیابی عمیق ادراکات، نگرشها، و باورهای آنها در خصوص موضوع پژوهش اقدام شد. در این راستا با ۲۲ نفر از اساتید دانشگاه و کارشناسان و مدیران آموزش و پرورش استان اصفهان در خصوص موضوع مدیریت استعداد، ضرورتهای آن و الزامات مورد نیاز گفتگوهایی صورت گرفت و جمعبندی این مصاحبه ها به صورت لیستی از ابعاد مدیریت استعداد در آموزش و پرورش تهیه شد و بعد از آن ابعاد و ورودی و خروجی مدیریت استعداد مشخص شد و در نهایت بعد از اعمال اصلاحاتی ،مدل نهایی مدیریت استعداد در آموزش و پرورش طراحی و ارائه گردید. سرانجام راهبرد سازمان، مدیریت تعارض استعدادها؛ جانشین پروری؛ نظام شایسته سالاری؛ مدیریت منابع انسانی راهبردی؛ قوانین و مقررات؛ حمایت مدیران؛ فرهنگ سازمانی به عنوان ورودی مدیریت استعداد و بهبود بهره وری فردی؛ بلوغ فردی؛ چابکی نیروی انسانی؛ رضایت فردی؛ تعهد عاطفی؛ عدالت ادراک شده؛ کسب مزیت رقابتی؛ همگامی با تغییرات جهانی؛ افزایش رضایت ذی نفعان؛ بهبود بهره وری سازمانی؛ تعالی فردی و تعالی سازمانی به عنوان خروجی مدیریت استعداد استخراج گردید. در ادامه برای بهبود وضعیت مدیریت استعداد در اداره آموزش و پرورش پیشنهاداتی ارائه گردید .

مدیریت استعداد، منتورینگ سازمانی، وزارت آموزش و پرورش ، تحلیل پدیدارشناسی .