ریحانه عموآقایی - عضو هیئت علمی گروه زیست شناسی دانشگاه شهرکرد
فریناز وفادار - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زیست شناسی دانشگاه شهرکرد

استویا S. Rebaudiana یک گیاه بینظیر دارویی است که به فراوانی به عنوان یک جایگزین قند توسط بیماران دیابتی استفاده میشود. انتقال گیاهچه ها به گلخانه یکی از مهمترین قدمها در کشت بافت است و نیازمند یک مرحله آمادهسازی است. این فاز خوگرفتن شروع یک زندگی اتوتروفی است که همراه با بنیانگذاری فرآیندهای فیزیولوژیکی ضروری برای بقاست. در مدت سازگاری گیاهچهها باید جذب آب و املاح را به موازات افزایش سرعت فتوسنتز بالا ببرند قارچهای اربسکولار میکوریز بنیه گیاهان را با افزایش جذب اب و املاح مخصوصا فسفر تقویت میکنند. قارچهای اربسکولار میکوریز میتوانند گیاهان را در برابر انواع تنش ها مثل پاتوژنها، تنشهای دمایی، اسیدیته و آب محافظت کنند. در این پژوهش از کشت قطعات تک گره استویا با تیمارهای ویژه هورمونی باززایی گیاهچه انجام شد و پس از مرحله سازگاری با قارچ میکوریزی Glomus intraradice رتلقیح شدند. پس از یک ماه از انتقال گلدانها به گلخانه نیز شوک گرمایی در دمای 35 درجه سانتیگراد به مدت 6 ساعت اعمال شد. نتایج نشان داد که تلقیح با قارچهای اربسکولار میکوریز نه فقط برای استقرار و بقای گیاهان در فاز بعد از مقاوم سازی مفید بود بلکه تجمع بیوماس در مرحله بعدی رشد گیاهچه را چه در شرایط نرمال و چه تحت تنش دمای بالا افزایش داد. بنابر این قارچهای اربسکولار میکوریز تحمل گیاهچههای استویا را در برابر شوک انتقال و تنش گرمایی افزایش داد.

استویا، کشت بافت، تنش گرما