علیرضا منصورزاده - دانشجوی حقوق دانشگاه شیراز

زنان به دلیل ویژگی های زیستی و روانی نقش بسیار مهمی در تدوین فرهنگ یک اجتماع و جامعه دارند. همین ویژگی ها و تحمیل نقش تربیتی بر آنان آماج های مناسبی برای تبدیل شدن به بزهکاران شمار می آیند. زنان علاوه بر بزهدیدگی ناشی از جرائم، بار یک خسارت ناشی از ساختار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را به دوش می کشند. از طریق زنان می توان برای جلوگیری از وقوع جرائم از روش های گوناگونی از پیشگیری استفاده کرد. از جمله تدابیری که می توان با استفاده از آن میزان جرم و جنایت را کاهش داد و از وقوع آن در جامعه واقع جلوگیری کرد، اتخاذ راهبردهای پیشگیرانه در چارچوب پیشگیری وضعی و آموزش درست به زنان است. پیشگیری کنشی است که با شناسایی، حذف و خنثی کردن شرایط و موقعیت های جرم زا مانع جرم زایی در جامعه و ورود مجرم به ورطه بزهدیدگی می شود. برای بالا بردن کارایی و توان پیشگیری از جرم و جنایت، باید زمینه های موثر بر آن شناخته شوند. زیرا تنها با شناسایی این زمینه هاست که می توان در جهت پیشگیری گام هایی برداشت. زمینه های متعددی از جمله علل زیستی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نام برد که زنان در آن نقش دارند. تدابیر پیشگیری وضعی دربرگیرنده حذف وضعیت های جرمزا از طریق آموزش زنان و آگاهی بخشیدن به آنان، جاذبه زدایی برای ارتکاب جرم، کاهش حضور در مکان های خطرناک، تشدید مجازات مرتکبین، جرم انگاری ویژه، افزایش خطر ارتکاب جرم از طریق اقدامات نظارتی و کنترلی، پناهگاه های امن، و اصلاح سبک زندگی زنان می باشد. اگرچه به پیشگیری وضعی انتقاداتی مانند جابجایی بزهکاری، عدم شمول همه جرائم یا بزهکاران و نقض حقوق و آزادی های فردی وارد شده است اما این روش می تواند به عنوان ابزاری کارآمد در کنار سایر روش ها از قبیل پیشگیری اجتماعی و کیفری، برای جلوگیری از بزهدیدگی مورد استفاده قرار بگیرد.

پیشگیری رشدمدرانه، پیشگیری اجتماعی، پیشگیری وضعی، نقش زنان.