سمیه درفشان - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی باغبانی، دانشگاه فردوسی مشهد
غلامحسین داوری نژاد - دانشیارگروه علوم باغبانی، دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالرضا باقری - استاد گروه بیوتکنولوژی و ب هنژادی گیاهان زراعی، دانشگاه فردوسی مشهد
علی تهرانی فر - دانشیارگروه علوم باغبانی، دانشگاه فردوسی مشهد

القای کالوس و باززایی گیاه یکی از ابزارهای کلیدی در بیوتکنولوژی گیاهی هستند که طبیعت توانمندی سلولهای گیاهی را بکار می اندازد. تنظیم کننده های رشد در غلظت های مختلف اثرات مشهودی روی القای کالوس، رشد و ظاهر فیزیکی کالوس دارند. در این پژوهش، اثر اکسین های مختلف (نفتالین استیک اسید، توفوردی و پیکلورام) در غلظت های ( 2 و 5 میلی گرم برلیتر) به تنهایی و در ترکیب با بنزیل آدنین ( 1 و 205 میلی گرم برلیتر) در محیط کشت MS حاوی یک گرم بر لیتر PVP بر القای کالوس از ریزنمونه برگ انار بررسی شد. بهترین واکنش برای کالوس زایی( 100 ٪ ) در محیط دارای 2 میلی گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید بدست آمد و در تیمارهای ترکیبی با بنزیل آدنین القای کالوس مشاهده نشد. ساختار کالوس در تیمار نفتالین استیک اسید، نرم و آبکی به رنگ سبز مایل به سفید بود در حالی که تیمار توفوردی و پیکلورام کالوس هایی به صورت گالی و کرم رنگ تولید کردند. در تیمار پیکلورام، نقاط کالوس مانند سیاه رنگ نیز مشاهده شد. در غلظت های مختلف نفتالین استیک اسید، اختلاف معنی داری بین تیمارهای 3 و 5 میلی گرم برلیتر نفتالین استیک اسید با حداکثر القای کالوس ( 72 ٪) مشاهده نشد. بیشترین وزن تر کالوس در تیمار 5 میلی گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید 0/43 گرم بدست آمد.

توانمندی، ریزنمونه برگ، اکسین، ساختار کالوس