زهرا پاک کیش - بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
سمیه مهاجرپور - بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
صفورا سعادتی - بخش علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

در این پژوهش، تاثیر تیمار پس از برداشت گاما آمینو بوتیریک اسید (گابا) با غلظت های (صفر، ۲/۵ و ۵ میلی مولار) به صورت غوطه­وری به مدت پنج دقیقه بر سرمازدگی و خواص آنتی اکسیدانی میوه موز در طی نگهداری در دمای پنج درجه سلسیوس مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه برداری هر چهار روز یک بار در روزهای صفر، ۴، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۰ و ۲۴ انبارمانی انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. صفات مختلفی از قبیل آسیب سرمازدگی، مالون دی آلدهید، آنزیم های آنتی اکسیدانت شامل کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز، ظرفیت مهار رادیکال­های DPPH و میزان تجمع H۲O۲ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان سرمازدگی در میوه های موز در پاسخ به تیمار ۵ میلی مولار گابا کمتر بود که با کاهش نشت یونی و تجمع مالون دی آلدهید همراه بود. میوه های شاهد، بیشترین میزان نشت یونی و آسیب سرمازدگی را داشتند. میزان فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانی و هم چنین ظرفیت آنتی اکسیدانی در میوه های موز در طی دوره انبارمانی سرد تحت تاثیر تیمارهای گابا در مقایسه با شاهد افزایش یافت. میزان تجمع H۲O۲ که از مهم ترین شاخص­های تنش اکسیداتیو در سلول است، تحت انبارمانی در دمای پایین در شاهد بیش از تیمارهای گابا افزایش یافت. در تیمار ۵ میلی مولار گابا میزان H۲O۲ در طی دوره انبارمانی تقریبا ثابت ماند. به طور کلی، تیمار ۵ میلی مولار گابا موثرترین تیمار برای کاهش اثرات سرمازدگی و حفظ خواص آنتی اکسیدانی میوه های موز رقم ̓کاوندیش̒ در دوره انبارمانی طولانی مدت بود.

آنزیم های آنتی اکسیدان, گابا, مالون دی آلدهید, نشت یونی