یوسف علی سعادت - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

استان فارس یکی از رویشگاهای طبیعی گلابی وحشی ایران است. برداشت می‌ده، چرای بی‌رویه، و توسعه کشاورزی در سال‌های اخیر به‌شدت جنگل‌های گلابی وحشی استان فارس را تهذیب و زاد آوری طبیعی آن‌ها را مختل نموده است. برای احیای جنگل‌های گلابی وحشی ضرورت دارد که تکثیر گونه‌های این درخت ارزشمند مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش به منظور دستیابی به روش مناسب برای این ریشه زایی شاخساره های درون شیشه گلابی وحشی گونه Pyrus glabra Boiss چگونه غالب منطقه است انجام گردید. آزمایش به صورت باکتری شامل دو نوع آکسین IBA و NAA به عنوان فاکتور A و 3 مدت زمان مختلف 30، 40 و 50 ساعت قرار داشتن شاخساره ها در محیط کشت MS با نصف غلظت عناصر ماکرو دارای 50 میلی‌گرم در لیتر آکسین برای انگیزش ریشه به عنوان فاکتور B اجرا گردید. برای نمو ریشه‌ها، شاخساره ها از محیط کشت انگیزش ریشه خارج و به محیط کشت MS بدون تنظیم کننده رشد منتقل و در شرایط روشنایی قرار داده شدند. براساس نتایج حاصل از این آزمایش مشخص گرید که برای ریشه زایی شاخساره ها P. glabra استفاده از آکسین IBA نسبت به NAA برتری دارد و کشت شاخساره ها بر روی محیط کشت انگیزش ریشه دارای 50 میلی گرم در لیتر آکسین به مدت زمان 50 ساعت در مقایسه با مدت زمان 30 ساعت برتری داشت . بنابراین استفاده از شیوه دو مرحله انگیزش ریشه در حضور اکسین و سپس انتقال به محیط کشت دانه تنظیم کننده رشد در شرایط روشنایی به منظور نمو ریشه‌ها برای ریشه زایی شاخساره ها P. glabra مناسب می‌باشد.

انگیزش ریشه ، نمو ریشه ، محیط کشت MS ، IBA