عبدالرضا صالحی - نویسنده مسئول، گروه علوم دام و طیور، دانشکده فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: arsalehi@ut.ac.ir
غلامرضا پیکانی ماچیانی - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. رایانامه: rpeykani@ut.ac.ir
علی اسدی الموتی - گروه علوم دام و طیور، دانشکده فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: a.alamuti@ut.ac.ir
محمد تاجیک خواری - گروه علوم دام و طیور، دانشکده فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: m.Tajik@stu

تعیین تابع تولید از موثرترین و بهترین راه کارها برای بررسی تداوم شیردهی و تعیین رابطه میان مصرف نهاده های غذایی و تولید شیر است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثرات تابع تولید در برنامه ­های اصلاح نژادی و استفاده از آن­ها در انتخاب بهتر حیوانات بود. برای تحقق این هدف، از داده ­های تولید شیر و مقدار مصرف نهاده ­های خوراکی یکی از گاوداری ­های صنعتی استان تهران استفاده شد. روش­ های مختلفی در این مطالعه بررسی شد؛ ۱- استفاده از رویه حداقل مربعات معمولی (OLS) در محیط R به منظور برآورد تابع تولید شیر، ۲- استفاده از روش حداقل مربعات بسط یافته پیکانی (POLS)، ۳- برآورد ارزش اصلاحی تولید شیر تخمینی تابع POLS و تولید شیر فیزیکی (داده ­های مزرعه­ای) با استفاده از نرم افزار Wombat، ۴- مقایسه توابع تولیدی با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی (OLS) به دست آمده در R با تابع تولید حاصل رویه POLS، ۵- ارزیابی ژنتیکی حیوانات و بررسی رتبه ­بندی گاوهای شیری. توابع تولید تخمینی به دست آمده از رویه معمول حداقل مربعات از نظر علایم و ضرایب نادرست بودند و به خوبی منحنی تولید شیر را برازش نمی کردند. براساس یافته های این مطالعه، مدل رگرسیونی غیرخطی POLS بهترین مدل در برازش منحنی و تولید اقتصادی شیر می باشد. با استفاده از ارزش­ های اصلاحی برآوردشده در این روش، می­توان بهترین حیوانات را به عنوان والدین نسل­ های آینده انتخاب کرد. توانایی تخمین تابع تولید براساس روش POLS، برای ایجاد یک منحنی استاندارد گاوهای شیری بسیار بالاست.

ارزش اصلاحی, بازدهی اقتصادی, تابع تولید, قانون بازده نزولی, گاوشیری