سودابه نوراله پور - گروه فیزیولوژی ورزشی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
آسیه عباسی دلویی - گروه فیزیولوژی ورزشی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
سید جواد ضیاءالحق - گروه فیزیولوژی ورزشی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران
علیرضا براری - گروه فیزیولوژی ورزشی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

زمینه و هدف: فعالیت ورزشی از طریق افزایش عوامل نوروتروفیک و گیرنده های آن نقش مهمی در بهبود شکل پذیری سلول های عصبی مغز دارد. در این پژوهش تاثیر تمرین هوازی و کروسین بر بیان ژن BDNF، TrKB، دوپامین و سروتونین قشر مخ موش های صحرایی القاشده با مت آمفتامین بررسی شد. مواد و روش ها: در این پژوهش، ۴۰ سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار )سن حدود هشت هفته و وزن ۱۴۰-۱۶۰ گرم( در پنج گروه کنترل سالم، مت آمفتامین، مت آمفتامین تمرین هوازی، مت آمفتامین و کروسین، مت آمفتامین، کروسین و تمرین هوازی قرار گرفتند. ۱۵ میلی گرم مت آمفتامین به مدت چهار روز هر ۱۲ ساعت به نمونه ها داده شد. همچنین دوز مصرفی کروسین ۸۰ میلی گرم در هر کیلوگرم وزن بدن حیوانات بود که به صورت صفاقی با آب مقطر ترکیب و طی پنج روز تزریق می شد. برنامه فعالیت ورزشی هوازی شامل دویدن روی نوار گردان با شیب صفر درصد تا هفته سوم و شیب پنج درصد از هفته چهارم تا هفته هشتم سه روز در هفته به مدت هشت هفته بود. مدت زمان اجرای برنامه تمرین هوازی در جلسات اول ۲۰ دقیقه و در جلسات پایانی به ۳۰ دقیقه افزایش یافت. سرعت انجام برنامه ورزشی از ۲۰ متر در دقیقه در هفته های اول به ۲۵ متر در دقیقه در هفته های پایانی افزایش یافت. پس از بی هوشی، کالبدشکافی انجام گرفت و نمونه های بافت قشر مخ گرفته شد. بیان ژن BDNF، TrKB، دوپامین و سروتونین قشر مخ با تکنیک ریل تایم با دستگاه rotor gene Q اندازه گیری شد. به منظور بررسی داده های رفتاری نیز از آزمون های وای میز (Y-maze) استفاده شد. داده ها به روش تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری ۰۵/۰ P≤ تجزیه وتحلیل شد. نتایج: نتایج نشان داد که میانگین بیان ژنBDNF ، Trk B، دوپامین و سروتونین قشر مخ در موش های صحرایی القاشده با مت آمفتامین به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بود (۰۰۱/۰=P). میانگین بیان ژنBDNF ، Trk B، دوپامین و سروتونین در گروه های مت آمفتامین +هوازی، مت آمفتامین+ کروسین و مت آمفتامین+کروسین +هوازی به طور معناداری بیشتر از گروه مت آمفتامین بودند (۰۰۱/۰=P). در گروه مت آمفتامین+کروسین +فعالیت هوازی بیان ژنBDNF ، Trk B، دوپامین و سروتونین به طور معناداری بیشتر از گروه های مت آمفتامین +هوازی و مت آمفتامین+ کروسین بود (۰۰۱/۰=P). نتایج در بخش تایید مدل با بررسی داده های رفتاری، تفاوت معنا داری در میانگین تعداد کل ورود به بازوها و میانگین تناوب غیرتکراری در بین گروه های مختلف پژوهش نشان نداد (۰۵/۰P). نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که مت آمفتامین با کاهش بیان ژن عوامل عصبی در بافت قشر مخ همراه بود. هشت هفته تمرین هوازی، مصرف کروسین و تمرین هوازی به همراه مصرف مکمل کروسین می تواند اثر محافظت عصبی در موش های القاشده با مت آمفتامین داشته باشد و به افزایش بیان ژن های BDNF ، Trk B، دوپامین و سروتونین قشر مخ در موش های صحرایی القاشده با مت آمفتامین کمک کند.

تمرین هوازی, کروسین, مت آمفتامین, دوپامین, سروتونین