امین موسی احمدی - کارشناسی ارشد تربیت بدنی ، گرایش فیزیولوژی ورزشی
یحیی آصفی - دکترای تربیت بدنی ، گرایش فیزیولوژی ورزشی

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر ریخت های شبانه روزی بر سطوح ملاتونین ، قدرت و توان عضلانی طی فعالیت قدرتی بود. بدین منظور پس از پر کردن پرسشنامه صبحگاهی - عصرگاهی توسط داوطلبان فعال، تعداد ۲۴ آزمودنی شامل ۱۲ آزمودنی با ریخت شبانه روزی صبحگاهی با میانگین سنی ۹۹/۴±۴۱/۲۴ و ۱۲ آزمودنی با ریخت شبانه روزی عصرگاهی میانگین سنی ۸۴/۳±۹۱/۲۴ انتخاب و هر یک از گروه های صبحگاهی و عصرگاهی در دو جلسه مجزا صبح و عصر جهت خونگیری و انجام تست های ورزشی فراخوانده شدند. تست های ورزشی شامل تست های قدرت ایزومتریک مچ دست (هندگریپ ) و قدرت ایزومتریک پایین تنه (دینامومتر) و تست توانی پرش سارجنت بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون کوواریانس (انکوا) و تی همبسته استفاده شد. بر اساس نتایج کوواریانس ، بین مقادیر ملاتونین سرمی دو گروه Mtype وEtype در دو نوبت صبح و عصر تفاوت معنی داری مشاهده نشد(.(P=۰/۱۳۹ همچنین نتایج t همبسته نشان داد که تفاوت معنی داری در مقادیر ملاتونین هر دو گروه صبحگاهی (P=۰/۶۲۸) و عصرگاهی (P=۰/۶۳۰) بین دو نوبت صبح و عصر وجود نداشت . نتایج آزمون کوواریانس برای تست قدرت نشان داد که تفاوت معنی داری در تست هندگریپ (۹۶۳/۰(P= و دینامومتر(۲۲/۰ (P= بین گروه های صبحگاهی و عصرگاهی در دو نوبت صبح و عصر وجود نداشت . همچنین نتایج t همبسته تفاوت معنی داری بین مقادیر هندگریپ هر یک از گروه های صبحگاهی (۳۴۲/۰(P= و عصرگاهی (۳۳۲/۰(P= بین صبح و عصر نشان نداد اما بین مقادیر دینامومتر هر دو گروه صبحگاهی و عصرگاهی بین نوبت های صبح و عصر تفاوت معنی دار یافت شد. نتایج کوواریانس نشان داد که بین مقادیر پرش سارجنت دو گروه صبحگاهی (۰۳۱ /۰(P= و عصرگاهی (۰۲۴/۰(P= در دو نوبت صبح و عصر تفاوت معنی داری مشاهده نشد(۸۲۱/۰ .(P= همچنین نتایج t همبسته نشان داد که تفاوت معنی داری در مقادیر پرش سارجنت در گروه صبحگاهی (۱۱۵/۰(P= بین نوبت صبح و عصر مشاهده نشد اما این مقادیر برای گروه عصرگاهی (۰۴۳/۰(P= بین دو نوبت صبح و عصر معنی دار بود. نتایج تحقیق نشان داد که تفاوت معنی داری در سطوح سرمی ملاتونین بین دو گروه صبحگاهی و عصرگاهی در دو نوبت صبح و عصر وجود ندارد و همچنین در سطوح سرمی ملاتونین بین دو گروه صبحگاهی و عصرگاهی بین دو نوبت صبح و عصر تفاوت معنی داری وجود نداشت . همچنین در سطوح قدرت و توان عضلانی بین دو گروه صبحگاهی و عصرگاهی در دو نوبت صبح و عصر تفاوت معنی داری مشاهده نشد. اما سطوح قدرت و توان عضلانی در نوبت عصر نسبت به نوبت صبح بالاتر بود. این احتمال وجود دارد افزایش دمای مرکزی بدن در عصر نسبت به صبح در بالاتر بودن قدرت و توان در عصر موثر بوده است .

ریخت شبانه روزی، ملاتونین، قدرت، فعالیت قدرتی