هادی صحرایی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی - دانشگاه زنجان
خدیجه باقری - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی - دانشگاه زنجان
محمد طاهر هر کی نژاد - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی - دانشگاه زنجان
صابر اصغرزاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی - دانشگاه زنجان

برای شناسایی و گزینش لاینهای گیاهی تراریخت از نظر ژنتیکی پایدار باشد و سطح بیان ترنسژن در آن‌ها مناسب باشد تأیید گیاهان حاوی ترنسژن و تعداد نسخه‌های ترنسژن ضروری است. از آنجایی که در اغلب روش‌های انتقال ژن DNA خارجی به طور تصادفی وارد ژنوم گیاه می‌شود و این امر منجر به تولید گیاهانی با چندین نسخه ترنسژن وارد شده در یک یا چند مکان کروموزومی می‌شود و تعداد نسخه‌های متعدد ترنسژن در ژنوم یکی از دلایل بیان پایین و یا ناپایداری و خاموشی ژن خارجی است در حالی که عملکرد گیاهانی با یک یا دو باب ادغام، بیان سطح بالای ژن خارجی است. در این تحقیق جهت شناسایی و انتخاب گیاهان با تعداد نسخه‌های پایین امتداد بذور به‌دست‌آمده از گیاهان نسل T0 توتون که تراریخت بودن آن‌ها با PCR ، RT-PCR و SDS-PAGE مورد تأیید قرار گرفته بود در محیط MS حاوی کانامایسین کشت شده و توارث ترنسژن nptll در دو سطح فنوتیپی و ملکولی مورد عظیم قرار گرفتند. نسبت تفرق برای صفات مقاومت به آنتی‌بیوتیک کانامایسین از طریق شمارش گفته‌های مقاوم در مقابل گفته‌های حساس به‌دست‌آمده و با آزمون کای اسکوئیربا نسبهای مندلی مورد مقایسه قرار گرفت. مشاهده نسبت‌های تفرق 3:1 در برخی از لاینها بیانگر انتقال یک نسخه از ژن مذکور است. در سطح مولکولی حضور ژن nptll با استفاده از آغازگر های اختصاصی و واکنش PCR مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه بررسی‌های مولکولی، تعداد نسخه‌های ژن nptll با Real time PCR تعیین و نتایج آن با بررسی‌های فنوتیپی مورد مقایسه قرار گرفته و گیاهان با نسخه‌های پایین‌تر برای نسل‌های بعدی انتخاب خواهند شد.

ژن nptll ، نسل T1 ، توتون تراریخت