امیر رضائی پناه - دانش آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

پژوهش پیش رو به دنبال بازنمایی و تحلیل نظام نشانه شناسی، سامانه مفصل‎ بندی و منطق هویتی حاکم بر گفتمان ها و جریان شناسی بنیادها و مراکز ایران شناسی در اروپا و آمریکاست. هدف فهم جریان ها و گفتمان های اصلی حاکم بر بنیادها و کرسی های ایران شناسی برجسته در مغرب زمین است. پرسش این که چه نظام معنایی و منطق و ساختار گفتمانی و فکری بر این بنیادها و کرسی ها حاکم است، آن ها خود را در قالب چه نظام روایت بنیادی بازنمایی می کنند و اعضای تشکیل دهنده آن عموما از چه بافت و خاستگاه (اعم از طبقه و شان اجتماعی و اقتصادی) فرهنگی- اجتماعی به ویژه در میان دیاسپورای ایرانی هستند؟ در گام نخست چیزی حدود ۳۵۰ بنیاد، مرکز آموزشی زبان فارسی، مرکز پژوهشی ایران شناسی، موسسه مطالعاتی، انجمن و... برحسب رویکردهای موضوعی و حوزه های مطالعاتی شناسایی و طبقه بندی گشته و سپس به تحلیل گفتمان و نشانه شناسی آن ها مبادرت ورزیده شده است. در نهایت نیز روایت شناسی و منطق هویتی این مراکز و بنیادها تجزیه و تحلیل شده است و سه سطح خرد، میانه و کلان و سه بخش توصیف، تفسیر و تبیین مدنظر بوده است. مقوله بندی مراکز و بنیادها در نهایت به هفت گفتمان و جریان اصلی منتهی شده که عبارتند از: گفتمان باستان گرا- تاریخی، گفتمان علمی و دانشگاهی، گفتمان اسلام گرا و فلسفی- سنت گرا، گفتمان زبان شناسی و آموزش زبان فارسی، گفتمان هنری- ادبی و گفتمان فرهنگی- اجتماعی. این گفتمان ها و جریان ها خرده گفتمان ها و خرده جریان هایی را ذیل خود دارند. روش شناسی پژوهش استوار بر تحلیل گفتمان انتقادی خواهد بود.

بنیادها و مراکز ایران شناسی غرب، نشانه شناسی، هویت، روایت، دیاسپورای ایرانی