محمدجواد صالحی - کارشناسی ارشد، مهندس مخزن در شرکت نفت پالسار
ابوذر میرزایی پیام - دانشیار، دانشگاه آستین در تگزاس، ایالت متحده آمریکا
ادریس محموداحمد - کارشناسی، مهندس مخزن در شرکت نفت پالسار

امروزه ارزیابی سنگ های مخزنی از اهمیت ویژه ای در صنعت نفت برخوردار است. توانایی روش های پتروفیزیکی در شناسایی زون های مخزنی و مطالعه آن ها در زمین شناسی نفت و مهندسی نفت دارای اهمیت بسزایی است. همچنین محاسبه قابل اطمینان و صحیح اشباع آب در بالای مرز آب- نفت سازند برای محاسبه هیدروکربن درجا امری ضروری است. به همین دلیل در این مطالعه تلاش بسیاری صورت گرفت تا تخمین صحیحی ازآب اشباع شدگی و تخلخل و لیتولوژی و حجم شیل بدست آید. در این مطالعه نیز با در دست داشتن اطلاعات نمودارهای پتروفیزیکی چاه (نظیر لاگ های نوترون، چگالی، صوتی، گاما و فتوالکتریک) و آزمایش های روی مغزه ها تخمین ذخیره درجا انجام گرفته و خصوصیات مخزنی سازند های کنگان و دالان از قبیل تخلخل، اشباع آب، حجم شیل، لیتولوژی و درنتیجه اشباع هیدروکربن در یکی از میدان های بخش مرکزی خلیج فارس تعیین شد. در این پژوهش با محاسبه دقیق پارامترهای پتروفیزیکی به ویژه اشباع آب و ایجاد مدل پتروفیزیکی بهینه حاصل از آن سعی شد تا سازند های مورد نظر از لحاظ گسترش خواص مخزنی مورد ارزیابی و بهبود قرار گیرند. در این مطالعه در یک چاه اشباع آب به طور مستقیم توسط روش دین استارک بر روی ۱۶۰ نمونه مغزه اندازه گیری گردید و از مقاطع نازک میکروسکوپی، برای شناخت شاخص ها ی زمین شناسی مورد بررسی قرار گرفت. سپس ضرایب آرچی بر روی نمونه ها ی پلاگ تعیین شد. مقادیر اشباع آب حاصل از مدل های الکتریکی آرچی، واکسمن- اسمیت و آب دوگانه در نرم افزار Geolog۷ اندازه گیری شد و در سازندهای کنگان و دالان در چاه مورد مطالعه اعمال شد.

مدل پتروفیزیکی، دین استارک، مدل الکتریکی، آرچی_آب دوگانه، توان اشباع، اشباع آب، سازند های کنگان و دالان