مجتبی نورمحمدی لیاسی - دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
سیدمحمود شبگو منصف - استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت،
سیدمظفر میربرگ کار - استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت

استارت آپ کسب وکاری نوپا است که راهکاری جدید به منظور حل مسئله ای پیشنهاد می کند. بسیاری آن را فرهنگ نوینی برای اندیشه-های نو و خلاقیت بر فراز ایده های موجود می دانند که غایت آن برطرف کردن مشکلات موجود در نقاط کلیدی می باشد. این پژوهش، از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی می باشد و از نظر روش و چگونگی بدست آوردن داده های مورد نیاز، از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی بشمار می آید. هدف پژوهش حاضر، بررسی فاکتورهای موثر بر موفقیت استارت آپ های ایرانی با تاکید بر عوامل محیطی می-باشد. برای دستیابی به این هدف، ۳ گام تعریف گردیده که گام اول از روش کیفی("مصاحبه با خبرگان" و "تحلیل تم با بکارگیری مبانی نظری موجود") و در گام دوم(استفاده از ابزار پرسشنامه و تحلیل عاملی و آزمون t) و گام سوم(طراحی پرسشنامه به روش مقایسات زوجی و انجام تحلیل سلسله مراتبی) از روش کمی استفاده شده است. در گام اول، نمونه گیری با روش گلوله برفی از میان جامعه ای از خبرگان اساتید دانشگاهی، مدیران و کارشناسان شرکت های استارت آپ که در خصوص موضوع تحقیق آگاهی داشتند یا قبلا مطالعاتی انجام داده بودند، انجام و ۱۷ نفر انتخاب و با انها مصاحبه گردید. نتایج مصاحبه انجام شده منجر به شناسایی ۹۶ زیر مولفه و طبقه بندی آن ها در قالب ۱۲ مولفه اصلی و ۲ مولفه کلی عوامل محیطی و خاص سازمانی گردید. در گام دوم، از روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس جدول مورگان تعداد ۳۸۴ نفر از میان جامعه انتخاب گردیدند. در ادامه، پرسشنامه ای مشتمل بر ۹۶ گویه براساس طیف لیکرت طراحی و در اختیار ۳۸۴ نفر نمونه انتخابی قرار داده شد. پایایی پرسشنامه ها آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تعیین گردید که مقدار آن معادل ۸۶/۰ بدست آمد بیانگر که پایائی قابل قبول است. همچنین به منظور بررسی روایی سازه، از تحلیل عاملی تاییدی و نرم افزار لیزرل استفاده گردید. نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول نشان داد که زیرمولفه های استخراج شده برای هر کدام از مولفه های اصلی مدل مفهومی تحقیق مناسب بوده و تبیین کننده مناسبی برای آنها بشمار می آیند. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم در خصوص ارتباط مولفه های اصلی با مولفه موفقیت گویای آن است که تمامی مولفه ها در تبیین موفقیت موثر هستند و در این میان مولفه، مولفه های محیطی (مشتمل بر عوامل کلان اقتصادی، دولت و نهادهای عمومی، فرهنگ و ...)، دارای بالاترین بار عاملی (۹۱/۰) است و در اولویت اول و بیشترین تاثیر را بر موفقیت شرکت های استارت آپ در ایران دارد. نرم افزار مورد استفاده در این گام، SPSS بود. در گام سوم با بکارگیری روش نمونه گیری غیراحتمالی و به صورت نظری (قضاوتی) از میان جامعه ای محدود تعداد ۱۷ نفر از خبرگان دانشگاهی که تسلط کافی و اشراف کامل بر موضوع مورد بررسی داشتند و در واقع همان افراد انتخابی در گام اول پژوهش بودند، مجدد انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که به لحاظ اهمیت و تاثیرگذاری بر موفقیت شرکت های استارت آپ در ایران، مولفه های کلان اقتصادی و دولت و نهادهای عمومی از مولفه محیطی و همچنین، خصوصیات و توانایی کارآفرین و توسعه محصول و کسب و کار از مولفه خاص سازمانی، حاوی بیشترین وزن و تاثیرگذاری می باشند. بنابراین، عوامل محیطی، بیشترین و بالاترین تاثیر را در موفقیت شرکت های استارت آپی در ایران دارا هستند.

موفقیت، استارت آپ، شرکت های نوپا، عوامل محیطی بیرونی، عوامل محیطی درونی، تحلیل عاملی، تحلیل تم