معصومه خلیل نوعلی آباد - دانشجوی دکترای زبان وادبیات فارسی، واحدتبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران.
حمیدرضا فرضی - دانشیارگروه زبان وادبیات فارسی، واحدتبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران
رستم امانی آستمال - استادیارگروه زبان وادبیات فارسی، واحدتبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران.

در سال ۱۹۲۸ میلادی، فرمالیست معروف، ولادیمیر پراپ با بررسی صد قصه روسی، مطالعه ساختاری قصه های عامیانه را آغاز کرد. در سال های اخیر، الگوی وی به عنوان یکی از شیوه های رایج تحلیل ساختاری قصه های ملل، مورد توجه قرار گرفته است. از جمله آثار فولکلوریک با قدمتی عظیم و پشتوانه فرهنگی غنی، افسانه های محلی آذربایجان است که در این پژوهش بر اساس الگوی ساختاری پراپ، نقد و بررسی شده است. به همین منظور، ده قصه از افسانه های محلی آذربایجان از کتاب افسانه های آذربایجان که صمد بهرنگی و بهروز دهقانی جمع آوری کرده اند انتخاب و سپس تجزیه و تحلیل شده اند. در این پژوهش، تکرار، حذف و عدم توالی کارکردها کاملا مشهود است. همچنین شش جفت کاری مختص قصه های مورد نظر به دست آمد که تابعیت کامل با ترکیب پراپ ندارد اما با به دست آمدن بیست و نه کارکرد از سی و یک کارکرد پراپ، می توان به تطبیق الگوی پراپ با افسانه های آذربایجان پی برد.

ساختار