مژگان فنایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
فرخ حاجیانی - دانشیار بخش زبان های خارجی و زبان شناسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
محسن محمودی - دانش آموخته کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

زبان و گویش های مازندرانی از گروه زبان های شمال غربی ایران هستند و در گروه زبان های کرانه دریای مازندران قرار می گیرند. گویش های این استان را می توان به دو دسته شرقی و غربی تقسیم کرد که هرچه از شرق به سوی غرب استان پیش برویم، به دلیل تاثیرگذاری زبان گیلکی، تفاوت های آوایی و واژگانی و دستوری بیشتر می شود. گویش بابلی از گویش های شرقی استان مازندران است که با دیگر گویش های منطقه، شباهت ها و تفاوت های آوایی و ساختاری دارد. گردآوری این واژگان و دریافت معانی و مفاهیم آن ها، افزون بر نگهداری و پیشگیری از نابودی آن ها، می تواند به بازشناسی واژگان باستانی، آگاهی از دگرگونی های آوایی – واجی و گردآوری داده های لازم برای تدوین فرهنگ ریشه شناختی گویش های ایرانی یاری رساند. در این پژوهش از دو روش تحقیق میدانی و توصیفی – تحلیلی و نیز شم زبانی یکی از نگارندگان، بهره گرفته شده است. بررسی ریشه شناختی و تجزیه و تحلیل آوایی این واژگان، نشان دهنده این است که بسیاری از آن ها در گویش بابلی گاه بدون دگرگونی و یا با دگرگونی اندکی از زبان های فارسی میانه تا امروز باقی مانده اند و حتی برخی از آن ها شباهت زیادی به واژه های زبان های کهن تر مانند اوستایی و سانسکریت دارند.

ریشه شناسی