مریم اردشیرلاریجانی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه فلسفه اخلاق دانشگاه قم
محدثه عیسوی - کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم/ طلبه سطح سوم جامعه الزهرا

فمنیسم در نگاه کلی، نظریه‎ای است که معتقد است زنان باید در جنبه‎های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، به فرصت‎ها و امکانات مساوی با مردان دست پیدا کنند. در این نظریه با گرایشهای متعددی روبه رو هستیم. فمینیسم رادیکال یکی از جنبش های موج دوم فمینیسم می باشد. فمینیست های رادیکال اموری مانند ازدواج، تولیدمثل، مادری و به طور کلی خانواده را نفی کرده و با آن به مقابله میپردازند. همچنین ازدواج را با فحشا یکسان دانسته و مادری را باری بر دوش زنان قلمداد می کنند و هدف از مادری را سرکوب زنان میدانند. در مقابل، افراد و جریان های متعددی از فلاسفه غربی یا اسلامی، مولفه های فمنیسم رادیکال را مورد بررسی و نقد قرار دادهاند. گاهی هم نظریات ایشان میتواند به نوعی معیاری در راستای تبیین این امور باشد. در فضای اسلامی، اندیشمندان بزرگی همچون علامه طباطبایی (ره) ازدواج را امری فطری و طبیعی دانسته و تولیدمثل و فرزندآوری را یگانه عامل فطری ازدواج میداند. از دیدگاه ایشان، میان مادر و فرزندش رابطه ای علی و معلولی برقرار است که از واقعیت سرچشمه می گیرد، نه اینکه قراردادی و یا حاصل تعلیم و تربیت باشد. نمونه دیگری که دارای تاثیرات قابل توجه در مباحث پیش روست، نگاهی است که ایشان به مبحث "کرامت ذاتی انسان" دارند. همچنین موارد متعدد دیگری در نظرات ایشان می توان یافت که براساس آنها می توان بسیاری از مولفه های فمنیسم را مورد بررسی قرار داد. مقاله حاضر سعی در انجام این مهم دارد.

فمنیسم رادیکال، علامه طباطبایی، خانواده، ازدواج، مادری، فایرستون، تساوی