مریم محبی - کارشناسی ارشد . گروه روان شناسی بالینی . دانشکده پزشکی . واحد نجف آباد. دانشگاه آزاد اسلامی .نجف آباد. ایران
مصطفی مظاهری - ستادیار . گروه روان شناسی بالینی. دانشکده پزشکی.واحد نجف آباد.دانشگاه آزاد اسلام.نجف اباد. ایران

این پژوهش با هدف اثربخشی طرحواره درمانی بر کیفیت زندگی، انعطاف پذیری شناختی، نشخوار فکری و اشتیاق به تغییر درمانجویان وابسته به مواد مخدر تحت درمان نگهدارنده با متادون انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور از بین درمانجویان وابسته به مواد مخدر تحت درمان نگهدارنده با متادون کلینیک ترک اعتیاد تولدی دیگر در شهر عسگران با روش نمونه گیری هدفمند،۴۰ درمانجو انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (۱۹۹۶)، انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (۲۰۱۰)، نشخوار فکری هوکسما و مارو (۱۹۹۱) و اشتیاق به تغییر میلر و تونیگان (۱۹۹۶) بودند. گروه آزمایش، طرحواره درمانی یانگ و همکاران (۲۰۰۶) را در ۱۲ جلسه ۹۵ دقیقه ای به صورت هفتگی دریافت کردند، ولی بر گروه کنترل هیچ مداخله اعمال نشد. داده های پژوهش از طریق روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS-۲۹ انجام شد. نتایج نشان دادند که طرحواره درمانی در مرحله پس آزمون در سطح کمتر از ۰۵/۰ توانست تغییر معناداررا در ابعاد کیفیت زندگی، ابعاد انعطاف پذیری شناختی، ابعاد نشخوار فکری و ابعاد اشتیاق به تغییر درمانجویان وابسته به مواد مخدر تحت درمان نگهدارنده با متادون ایجاد کند. یافته ها نشان می دهد طرحواره درمانی در مراکز ترک اعتیاد به عنوان یک مداخله روانشناختی موثر بر ویژگی های روانشناختی درمانجویان از جمله کیفیت زندگی، انعطاف پذیری شناختی، نشخوار فکری و اشتیاق به تغییر درمانجویان کمک شایانی کند.

طرحواره درمانی، کیفیت زندگی، انعطاف پذیری شناختی، نشخوار فکری، اشتیاق به تغییر.