ملاحظات بینامتنی در شعر و زندگی خاقانی و بهار
عنوان مقاله: ملاحظات بینامتنی در شعر و زندگی خاقانی و بهار
شناسه ملی مقاله: JR_KVSHN-24-59_001
منتشر شده در در سال 1402
شناسه ملی مقاله: JR_KVSHN-24-59_001
منتشر شده در در سال 1402
مشخصات نویسندگان مقاله:
نعیم مراونه - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان اهواز
نصراله امامی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز
خلاصه مقاله:
نعیم مراونه - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان اهواز
نصراله امامی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز
یکی از مهمترین رویکردهای ادبی در نقد ادبی جدید، بینامتنیت یا رویکرد میان متنی است؛ این اصطلاح را ژولیا کریستوا در حدود پنجاه سال قبل مطرح کرد و باب تازهای برای تحلیل متون گشود. در بینامتنیت، بر خلاف دیدگاه های کلاسیک که متون را حاصل نبوغ شاعر یا کاتب می پنداشتند، بحث بر سر آن است که متون بر یکدیگر تاثیر می گذارند و از این رهگذر، آثار جدید خلق می شود. به عبارت دیگر، بنمایه جنبه هایی از آثار متاخر، آثار متقدم است و هر اثری می تواند ضمن تاثیرپذیری از آثار پیشین، بر آثار پسین نیز موثر باشد. در تحلیل های بینامتنی، هدف عمده، نشان دادن مشابهت های موجود در متون ادبی، اعم از نظم یا نثر است. در ادبیات و بویژه، متون شعری، می توان وجوه تشابه قابل توجهی در بین آثار ادبی یافت و نشان دادن این همانندی ها می تواند برای درک نکته های غامض یا روشن کردن ابعادی از این متون، سودمند باشد. نگاهی به اشعار ملک الشعراء بهار (۱۲۶۵-۱۳۳۰)، شاعر، ادیب و سبک شناس معاصر -با وجود ادعای خود او در داشتن سبکی نو- گویای آن است که بهار، در زمینه های تعبیرات و مضامین ... از سرایندگان کهن و بویژه خاقانی شروانی(۵۲۰-۵۹۵ ه.ق)، متاثر بوده است. این مقاله کوششی است برای نشان دادن این تاثیرپذیری و نمایاندن همانندی های این دو سراینده و بازنمود توجه بهار به سراینده نامدار شروان، و سرانجام آن که بهار تا چه میزان در بسیاری از مضامین شعری خود از خاقانی شروانی بهره گرفته است.
کلمات کلیدی: خاقانی, بهار, بینامتنیت, ادب غنایی, مشابهت های شعری
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/2055696/