حمیدرضا بابایی فرد - گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی عمران آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
سعید صادقیان - گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی عمران آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
علیرضا قراگوزلو - گروه مهندسی نقشه برداری، دانشکده مهندسی عمران آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

پیشینه و اهداف: فعالیت های ساخت وساز غیرمجاز در اراضی جنگلی باعث نگرانی های زیادی شده است. کاداستر محیط زیست به عنوان ابزار اساسی برای ارائه اطلاعات دقیق مکانی، حقوقی و زیست محیطی مورد توجه قرار می گیرد و باعث نظارت دقیق، مدیریت زمین و توسعه پایدار می شود. Bottom of Formروش ها : در این تحقیق، از یک روش تحقیق ترکیبی کیفی و کمی استفاده شده است. رویکرد کیفی شامل تحلیل چارچوب قانونی و نظارتی کاداستر و بررسی ترتیبات نهادی و مشارکت ذینفعان بوده است. از سوی دیگر، رویکرد کمی شامل تجزیه وتحلیل داده های مکانی و پیاده سازی کاداستر برای ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و ساخت ویلا در اراضی جنگلی می باشد. برای شناسایی ویلاسازی ها در مناطق جنگلی روستای لالون، از ابزارهای جمع آوری داده مانند تصاویر گوگل ارث بهره گرفته شده است. سپس با استفاده از الگوریتم های نظارت شده حداکثر احتمال، تصاویر طبقه بندی شده و نقشه کاربری اراضی تهیه شده است. در نهایت، نقشه کاداستر ۱/۵۰۰۰ روستای لالون تهیه شده و ایده اجرای کاداستر محیطی در این منطقه مورد بررسی قرار گرفته است.Bottom of Formیافته ها: در نتایج مطالعه کاربری اراضی در روستای لالون در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۴، تغییرات قابل توجهی مشاهده شد. افزایش مناطق مسکونی در زمین های جنگلی نشان دهنده تاثیرات زیست محیطی نامطلوب است. این تغییرات، باعث به خطر افتادن اکوسیستم و توازن زیستی منطقه و افزایش جمعیت شده است. در این مطالعه، ضریب کاپا برای سال های ۲۰۱۱ با مقدار ۹۰۲/۰ و برای سال ۲۰۲۴ با مقدار ۹۴۵/۰، به عنوان شاخصی از تفاوت های کاربری اراضی در روستای لالون، مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین، دقت کلی تحقیق برای سال ۲۰۱۱ به میزان  ۷۰۳/۹۲ % و برای سال ۲۰۲۴ به میزان ۴۰۵/۹۶ % محاسبه شده است. نتایج حاکی از اهمیت و دقت بالا در تشخیص تغییرات کاربری اراضی در روستای لالون می باشد. ارزیابی پیاده سازی کاداستر زیست محیطی برای ساخت وساز ویلاها در مناطق جنگلی روستای لالون نشان می دهد که نیاز به استراتژی های مدیریت زمین موثر وجود دارد و عملکرد سیستم کاداستر زیست محیطی قادر به تشخیص تغییرات اراضی و برنامه ریزی حفاظتی است. این تحقیق بر اهمیت گنجاندن ملاحظات زیست محیطی در فرآیندهای نقشه برداری کاداستر تاکید دارد.نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه، استفاده بهینه از کاداستر محیط زیست در ایران جهت حفاظت از منابع طبیعی و حفظ پایداری زیستگاه ها به عنوان یک اقدام بسیار حیاتی تلقی می شود. رعایت قوانین و مقررات زیست محیطی در هنگام اجرای فرآیندهای توسعه و احداث سازه ها برای همه یکسان و غیرقابل انکار می باشد. پیاده سازی کاداستر محیط زیست نیازمند همکاری سازمان های دولتی، تخصص فنی، بهره وری از فناوری های پیشرفته و مشارکت جامعه است. این تحقیق، نشان می دهد که پیاده سازی کاداستر محیط زیست نقش مهمی در حفظ توازن بین توسعه و حفاظت از محیط زیست دارد. به منظور بهبود بهره وری سیستم کاداستر محیطی در ایران، پیشنهاد می شود که اقداماتی همچون تقویت چارچوب قانونی، بهبود مدیریت داده ها، ارتقای فن آوری، افزایش مشارکت ذینفعان و تضمین تامین مالی پایدار انجام شود. این اقدامات شامل تدوین قوانین و مقررات مخصوص، ایجاد پایگاه داده متمرکز و قدرتمند، تشکیل کمیته مشورتی چندجانبه با حضور نهادهای مختلف و تخصیص منابع مالی پایدار برای پیشرفت و توسعه کاداستر محیط زیست می باشد.

کاداستر محیط زیست, آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی, سیستم اداره زمین, سیستم اطلاعات مکانی, توسعه پایدار