طاهره اشرف گنجویی - استاد گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
حدیث نصیری شاهاندشتی - دستیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.

مقدمه: با توجه به اهمیت و عوارض نسبتا بالای بدخیمی­ های آندومتر خصوصا در دوران یائسگی و با توجه به اینکه نقش هورمون­ های درون­ ریز به طور کامل روشن نشده است، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط سطح استرادیول با ویژگی­ های بالینی زنان دارای خونریزی پس از یائسگی مبتلا به بدخیمی­ های آندومتر انجام شد. روش کار: این مطالعه­ تحلیلی- مقطعی در سال ۱۴۰۲ بر روی ۵۴ بیمار با خونریزی پس از یائسگی مبتلا به بدخیمی آندومتر مراجعه­ کننده به بیمارستان امام حسین (ع) تهران انجام شد. اطلاعات دموگرافیک، بالینی (علائم و نشانه ­ها) و سطح سرمی استرادیول بیماران گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از نرم ­افزار آنالیز آماری SPSS (نسخه ۲۳) و آزمون­ های آماری تی، من­ ویتنی و کای دو انجام شد. میزان p کم­تر از ۰۵/۰ معنی­ دار در نظر گرفته­ شد. یافته­ ها: سطح استرادیول سرمی، برابر ۷۷/۱۵±۸۰/۲۶ پیکوگرم بر میلی­لیتر بود. ۳۷ نفر (۵/۶۸%) دارای سطوح طبیعی و ۱۷ نفر (۵/۳۱%) دارای سطوح غیرطبیعی استرادیول بودند. در گروه استرادیول طبیعی نسبت به استرادیول غیرطبیعی، شیوع ضخامت آندومتر بیشتر یا مساوی ۴ میلی ­متر (۰/۷۳ در مقابل ۱۰۰ درصد و ۰۱۸/۰=p) و سابقه خانوادگی بدخیمی رحم (۲/۳۵ در مقابل ۸/۸۳ درصد و ۰۲۶/۰=p)، کم­تر بود. شایع ­ترین نوع پاتولوژی در هر دو گروه، اندومتروئید آدنوکارسینوم گرید ۱ بود که این تفاوت، معنی­ دار نبود (۷۸۰/۰=p). نتیجه ­گیری: بین سطح استرادیول با ضخامت بالای آندومتر و سابقه خانوادگی بدخیمی رحم در زنان با بدخیمی آندومتر ارتباط وجود دارد.

استرادیول, بدخیمی آندومتر, خون­ریزی غیرطبیعی رحمی, یائسگی