فاطمه علیزاده - دانشجوی دکتری، مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل، ایران.
محمد فیضی - استادیار گروه مدیریت دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.
محمد حسن زاده - استاد گروه مدیرت و اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
مجید احمدلو - استادیار گروه مدیریت داشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد واحد اردبیل، اردبیل، ایران.

هدف این پژوهش، ارائه الگوی بومی پیشگیری از فساد اداری منابع انسانی در بخش عمومی ایران می باشد. پژوهش از نظر هدف کاربردی-توسعه ای و به روش کیفی از نوع اکتشافی انجام شده است. روش گردآوری داده ها، میدانی و ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های ساختار نیافته بود که به صورت هدفمند و تا اشباع نظری صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل ۱۶ نفر از خبرگان صاحب نظر بود و تحلیل داده ها از طریق سه روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی با استفاده از نرم افزار MAXQDA۲۰۲۰ انجام شد. نتیجه مصاحبه ها شامل ۸۵ کد باز، ۱۱ کد محوری و ۵ کد انتخابی می باشد. سپس برای تعیین روایی و پایایی مقوله ها و مولفه های مدل از CVR و CVI و پایایی بازآزمون استفاده گردید. با توجه به نتایج یافته ها عوامل لایه کنترل سازمانی شامل ۲ مقوله (بعد اخلاقی-تربیتی، بعد فرهنگی- حمایتی)، لایه خود کنترلی شامل ۲مقوله (درونی سازی هنجارهای اجتماعی و ارزشی، درونی سازی فرهنگ جامعه)، لایه مکانیزم های کنترلی و نظارتی شامل ۳ مقوله (مکانیزم عمومی، مکانیزم قانونی، مکانیزم اداری)، لایه اقدامات عملی شامل ۲ مقوله (بعد سازمانی، بعد قانونی) و لایه اصلاحات شامل ۲مقوله (مهندسی سازمانی، مهندسی آموزشی) شناسایی شدند. طبق یافته ها می توان گفت که مدل بومی پیشنهادی حاضر می تواند در پیشگیری از فساد در بخش عمومی ایران حائز اهمیت باشد، زیرا متناسب با ساختار و فرهنگ کشور به دست آمده اند.

فساد، پیشگیری از فساد، منابع انسانی، الگوی بومی، رویکرد ایرانی- اسلامی.