امیرعلی برومند - دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش محیط زیست، گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، ایران
مهدی کلاهی - استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، پژوهشکده آب و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

پارادایم نوین بوم محوری در حوزه مدیریت و برنامه ریزی شهری، موجب به رسمیت شناختن دوچرخه سواری به منزله یکی از مهمترین سیستم های حمل ونقل درون شهری شده است. مطالعه حاضر ابتدا با روش تحلیل اسنادی و با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون، به دنبال دست یابی به تبیینی جامع از موضوع مدل حمل ونقل سبز مبتنی بر دوچرخه سواری، فواید، چالش ها و فرصت های آن است. با مرور سیستماتیک ۳۱ پژوهش ملی و ۲۰ پژوهش بین المللی با موضوع حملونقل سبز مبتنی بر دوچرخه سواری، مجموعا ۱۳ چالش و ۲۰ فرصت و راهحل استخراج شد. بر مبنای یافته ها، چهار حوزه زیرساختی کلان «فنی- سخت افزاری»، «آموزشی-ترویجی»، «نرم افزاری و خدمت رسانی آنلاین» و «قانونی» به دست آمد. سپس برای هر حوزه، اهداف و برنامه های موردنیاز شناسایی و تشریح شدند. در گام بعد با رویکرد مطالعه موردی، بر منطقه C میلان تمرکز شد. اطلاعات حاصل از مشاهدات میدانی و همچنین اطلاعات حاصل از روش نشانه شناختی برآمده از پلت فرم های نقشه محور تحلیل شدند. با تمرکز بر جزئیات و تطبیق گزارههای کلی حاصل از مبانی نظری بر واقعیت های میدانی، سعی شد دلایل موفقیت شهرداری میلان در گسترش و ترویج دوچرخه سواری مشخص شوند. در راستای شفاف شدن یافته ها، نتایج پژوهش در قالب الگویی مفهومی ارایه شد. پژوهش حاضر با ارایه تصویری دست یافتنی از رویکرد بوم محور در مدیریت حوزه حمل ونقل شهری که امتحان خود را در عمل پس داده و می تواند برای بسیاری از کلان شهرهای واقع در ابتدای مسیر تغییر پارادایم های مدیریتی و برنامه ریزی شهری به بوم محوری قابل توجه باشد. در پایان، پیشنهاداتی کاربردی برای چهار گروه سیاست گذاران، دست اندرکاران تعلیم و تربیت، پژوهشگران و بالاخره عموم شهروندان، به فراخورد حقوق و مسوولیت ها، با رویکردی هم افزا، ارایه شده است.

حمل ونقل بوم محور, حمل ونقل سبز, حمل ونقل کم کربن, زیست پذیری شهری, شهر پایدار هوشمند