روندپژوهی توسعه اقتصادی فدراسیون روسیه

توسعه اقتصادی یکی از مفاهیم کلیدی ناشناخته در علم اقتصاد به شمار می رود. کشور روسیه از سده های پیشین، تفکر طی کردن مسیر توسعه را داشته و تحت تلاطم های مختلف زمانه، روندی پرسرعت یا آهسته را طی کرده است. هدف از نگارش این مقاله، روندپژوهی توسعه اقتصادی چندوجهی در فدراسیون روسیه طی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲م است، با درنظرگرفتن این سوال که با توجه به بحران های برونزا در دو دهه اخیر، کدام وجه از توسعه اقتصادی روسیه سرعت پیشرفت بیشتری داشته است؟ در پاسخ به این سوال، فرضیه مطرح شده این است که دولت روسیه باید به سرعت توسعه اقتصادی رفاه محور، به دلیل شرایط اقتصادی اجتماعی خود، بیشتر توجه کند. در این مقاله، مفهوم شناسی نوآورانه از توسعه اقتصادی با استفاده از روش تحلیل مولفه اصلی و نمودار تغییرات از سه وجه تحلیل شده است: توسعه اقتصادی انرژی محور، توسعه اقتصادی دانش محور، و توسعه اقتصادی رفاه محور. طبق نتایج حاصل، دو وجه انرژی و دانش در توسعه اقتصادی روسیه از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲م روند افزایشی و وجه رفاه روند کاهشی داشته است. همچنین، بیشترین سرعت رشد ابعاد توسعه اقتصادی مربوط به وجه دانش است؛ چنانکه مقدار این وجه از ۷۴/۱ در سال ۲۰۰۰م به بیش از ۷۸/۵ در سال ۲۰۲۲م رسیده است. این جهش معنادار در وجه دانش نشان از ورود اقتصاد روسیه به توسعه دانش محور در طول دو دهه اخیر دارد؛ توسعه ای که بر پایه فناوری اطلاعات و ارتباطات پایه ریزی شده است و با درنوردیدن جغرافیا و زمان، موهبات توسعه را در سراسر قلمرو جغرافیایی این کشور به ارمغان می آورد.

Keywords:

energy-centric development , knowledge-based development , multidimensional economic development , Principal component analysis , welfare-centric development , Russian Federation