سعید شکوهی - International Relations Department, Faculty of Law and Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.
حسین قاسمی - International Relations Department, Faculty of Law and Political Sciences, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.

حمله نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲م، نظام بین الملل را متاثر ساخت. در پی این حمله و تغییر موازنه قوا در روابط بین قدرت های بزرگ، فرصت ها و تهدیدهایی برای جمهوری اسلامی ایران نیز بروز و ظهور یافته و بر روابط این کشور با روسیه تاثیر گذاشته است. علاوه بر این، به نظر می رسد بین نخبگان ابزاری و دانشگاهی در زمینه ماهیت این فرصت ها و تهدیدها و آثار آن ها بر روابط تهران مسکو اختلاف نظرهایی وجود دارد. ازاین رو، در پژوهش حاضر تلاش شده است تا رویکرد نخبگان (علمی و ابزاری) ایران درباره جنگ روسیه و اوکراین و تاثیر آن بر روابط تهران مسکو بررسی شود. در مقاله حاضر، به دنبال پاسخ به این پرسش بوده ایم که از دیدگاه نخبگان ایرانی، جنگ ۲۰۲۲م اوکراین چه تاثیری بر روابط ایران و روسیه گذاشته است؟ به منظور بررسی فرایند ادراکی نخبگان ایرانی درباره تحولات اوکراین و تاثیر آن بر روابط ایران با روسیه، از پرسشنامه بهره گرفته شده است. روش جمع آوری داده های این پژوهش میدانی و کتابخانه ای است. روش تجزیه وتحلیل داده ها نیز روش آمیخته بوده است. جامعه آماری این پژوهش، متشکل از ۲۴ نفر از نخبگان ابزاری و نخبگان علمی صاحب صلاحیت و متخصص در زمینه مسائل اوراسیاست. یافته های پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه بیشتر نخبگان ایرانی مورد مطالعه، الزام های ژئوپلیتیکی، تهدیدهای مشترک و تحریم ها عامل موثری در نزدیکی مواضع ایران و روسیه در قبال تحولات اوکراین بوده است. اما، از دید این نخبگان، بهبود نسبی روابط ایران و روسیه صرفا واکنشی به این رویداد است و نمی توان آن را نشانه ای از سیاست مدون و بلندمدت طرفین دانست.

Iranian elites, Islamic Republic of Iran, Russia, Ukraine crisis