عفت دهقانی فیروزآبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد
محمد حجت الاسلامی - استادیاردانشگاه آزادشهرکرد
سیدعلی یاسینی اردکانی - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات یزد
جواد کرامت - دانشیاردانشگاه صنعتی اصفهان

جنس پلانتاگو متعلق به خانواده Plantaginaceae دارای حدود 250گونه میباشد دو گونه مهم این جنس Plantago ovata Forsk Plantago psyllium L درایران تحت نام اسفرزه خوانده میشود گیاه اسفرزه دارای پراکنش جهانی است ارزش بذررسیده و خشک این گیاه به لحاظ محتوای موسیلاژ موجود درغشا خارجی و لایه های سطحی پوسته و دانه آن می باشد پوسته دانه پلانتاگو اواتا فورسک به عنوان مکمل فیبرتغذیه ای جهت ارتقا تنظیم عمل روده بزرگ موثر بوده و دردرمان یبوست و اسهال ازآن استفاده میشود همچنین باعث بهبود سطح قند خون دربیماران دیابتی و کاهش کلسترول خون میشود بخش تشکیل دهنده موسیلاژ ازآرابینوز و زایلوز و به مقدار ناچیزی ازقندهای دیگر تشکیل شده است هیدروکلوئید دانه اسفرزه توانایی بالایی برای ایجاد ویسکوزیته دارد و جایگزین مناسبی برای مواد غلیظ کننده ای همچون کتیرا الژینات سدیم و کربوکسی متیل سلولز میب اشد اجزای اصلی پلی ساکاریدی استخراج شده ازپوسته اسفرزه شامل WE 0/5 ، AES 0/5 AEG میباشد که مقدار حلالیت آن ها با هم متفاوت می باشد WE دارای زنجیره های طولانی و نامنظم بوده و حدود 15درصد قندهای اسیدی دارد که میتواند دلیل حلالیت زیاد و ویژگیهای تشکیل دهنده ژل ضعیف باشد

پوسته اسفرزه، صمغ، موسیلاژ، ترکیبات شیمیایی