محمدحسن پنجه شاهی - استاد، دانشگاه تهران، پردیس دانشکده های فنی، دانشکده مهندسی شیمی
محمد سلطانیه - استاد، دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده مهندسی شیمی و نفت
نسیم طاهونی - استادیار، دانشگاه تهران، پردیس دانشکده های فنی، دانشکده مهندسی شیمی

مصرف انرژی به طور مستقیم سبب افزایش آلاینده های محیط زیستی می شود که علاوه بر گرمایش زمین و آثار گلخانه ای، هزینه های اجتماعی فراوانی را به دولت ها و جوامع تحمیل می نماید. بنابراین، تمامی کشورهای صنعتی در برنامه های توسعه ای خود، حفاظت از محیط زیست را در کنار بهبود کارایی انرژی و بهره وری اقتصادی به عنوان ضلع سوم توسعه پایدار عنوان نموده و این موضوع را به خصوص پس از عقد پیمان کیوتو به شکلی مدون در چارچوب برنامه های مصرف انرژی خود تعریف کرده اند. بالابودن شدت انرژی و پتانسیل های بالای صرفه جویی انرژی در بخش های مختلف تولید و مصرف انرژی در کشور از یک سو و تعاملات، تسهیلات و اجبارهای داخلی و بین المللی از سوی دیگر، شرایطی را ایجاد نموده است که باید با ساماندهی مناسب و تدوین برنامه ای جامع، بیشترین منافع را برای کشور به دست آورد تا علاوه بر نفع اقتصادی و اجتماعی، حرکت جامعه در مسیر توسعه پایدار تضمین شود. جهت مدیریت عرضه و تقاضای انرژی در کشور، بازده پایین فناوری های تولید و تبدیل حامل های انرژی و فرهنگ غیرصحیح مصرف انرژی باید اصلاح شود. در مقاله حاضر، ابتدا مروری بر وضعیت تولید، تبدیل و مصرف انرژی و انتشار گازهای آلاینده در کشور انجام می شود. سپس، فناوری های انرژی در بخش تولید، تبدیل و مصرف انرژی بررسی شده و نیازهای انتقال فناوری در بخش انرژی کشور اولویت بندی می شوند.

فناوری های انرژی, انتقال فن آوری, محیط زیست, اولویت بندی نیازهای فن آوری