احسان رحیمی - آمایش سرزمین، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
شهیندخت برق جلوه - گروه آمایش سرزمین، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

زون بندی مناطق حفاظت شده رویکردی است که می تواند با تخصیص مناطق به واحدهای مدیریتی و کاربری اراضی تعارضات میان فعالیت های انسانی و حفاظتی را کاهش دهد. مطالعه حاضر با استفاده از روش های مبتنی بر سامانه های اطلاعات جغرافیایی و ارزیابی چندمعیاره به زون بندی منطقه حفاظت شده اشترانکوه می پردازد که بدین منظور ابتدا زون های موجود در منطقه شناسایی و برای هر یک از این زون ها با استفاده از ترکیب خطی وزن دار نقشه ای تهیه شد. نقشه های به دست آمده در این مرحله شامل نقشه اهداف حفاظتی، تفرجی و توسعه هستند که هر کدام از این نقشه های مطلوبیت با استفاده از لایه های مرتبط با این اهداف و با استفاده از مجموعه های فازی ایجاد شدند. در نهایت این سه نقشه مطلوبیت با یکدیگر تلفیق و نقشه نهایی با استفاده از الگوریتم خوشه بندی K-MEANS به طبقات مورد نظر تقسیم شد. نتایج حاصل از این تجزیه و تحلیل نشان داد که رویکرد به کار رفته در این مطالعه می تواند به خوبی زون های موردنظر را شناسایی و تفکیک نماید. همچنین نتایج نشان دادند که ۷۵ درصد منطقه به زون های امن و حفاظتی اختصاص دارد و پهنه های انتخاب شده برای این زون ها پیوستگی و نزدیکی بالایی به یکدیگر دارند که این امر مدیریت این مناطق را آسان تر می نماید. زون های تفرج گسترده، متمرکز و زون احیا و بازسازی به ترتیب ۱۵، ۳ و ۷ درصد از مساحت منطقه را به خود اختصاص داده اند.

زون بندی, منطقه حفاظت شده اشترانکوه, ارزیابی چندمعیاره, الگوریتم K-means