اثر کنترلی عصاره برگ کاج تهران برخصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی علف های هرز ترشک ، تاج خروس و سلمه تره

امروزه کنترل علف های هرز جهت دستیابی به مدیریت کارآمد از جمله اهداف کشاورزی نوین بشمار می آید. روشهای کنترل علف های هرز شامل کنترل فیزیکی ، مکانیکی ، بیولوژیکی ، زراعی و شیمیایی است . استفاده از ویژگی آللوپاتی گیاهان آللوپات نیز می تواند نقش مهمی در مدیریت و کنترل علف های هرز ایفا نماید. در این پژوهش که در سال ۱۴۰۲ در گلخانه و ازمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس صورت پذیرفت اثر کنترلی عصاره برگ کاج تهران (pinus eldarica) بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی علف های هرز تاج خروس((Amaranthus retroflexus ترشک (Rumex obtusifolius L) و سلمه تره (Chenopodium album) در۲ فاز جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است . در فاز اول عملیات آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار که در آن تاثیر غلظت های متفاوت عصاره متانولی کاج تهران ( %۱۰، %۲۰، %۴۰ و ۸۰%) بر فرایند جوانه زنی و رشد علف های هرز و مقایسه آنها با یکدیگر و شاهد تحت مطالعه قرار گرفت . به منظور اعمال ۴ تیمار مورد نظر بر ۳ گونه مورد آزمایش و مقایسه آن با شاهد در این فاز، تعداد ۶۰ پتری دیش تهیه و در هریک بذور علف هرز بر روی کاغذ صافی گذاشته سپس تیمارهای مختلف عصارههای متانولی به آنها اضافه و در دمای اتاق و طول دورهی روشنایی تابع طول روز قرار داده شد. فاز ۲ شامل عملیات گلخانه ای که در آن تعداد ۴۵ گلدان پلاستیکی تهیه و در هر گلدان بذور علف هرز کشت شد، پس از گذشت ۱۵ روز از جوانه زنی بذر سلمه تره و تاج خروس همچنین گذشت ۲۵ روز از جوانه زنی ترشک ، ابتدا متغیرها اندازهگیری ، سپس غلظت های متفاوت عصاره متانولی ( ۱۰%، ۲۰% ، ۴۰% و ۸۰%) به همراه شاهد بر روی آنها اسپری و بعد از گذشت ده روز مجددا متغیرها به علاوه وزن تر و خشک بوته های علف های هرز مورد ارزیابی قرار گرفت . طرح آماری مورد استفاده در این فاز، ک املا تصادفی با ۳ تکرار بود. نتایج حاصل از این بررسی بر روی علف های هرز ترشک ، سلمه تره و تاج خروس نشان داد که اثر بکارگیری غلظت های مختلف عصاره متانولی در غلظت های ۱۰، ۲۰، ۴۰ و ۸۰ درصد بر خصوصیات مورفولوژیک شامل درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ، طول ریشه چه ، طول ساقه چه ، وزن تر و وزن خشک علف هرز و خصوصیات فیزیولوژیک شامل قند کل ، کلروفیل a وb و کلروفیل کل و میزان سبزینه برگ گیاهان مذکور در تمامی غلظت ها نسبت به شاهد به طور معنی داری کاهش یافته و عصاره متانولی برگ کاج بر روی خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک آنان اثر بازدارندگی داشته است و این اثر بازدارندگی با خصوصیات مورفولوژیک و فیزیولوژیک علف های هرز یاد شده رابطه مستقیم دارد.

Keywords:

عصاره متانولی , عصاره آبی , کاج تهران , ترشک , تاج خروس , سلمه تره