احکام و آثار نیابت قضایی در آیین دادرسی مدنی

نیابت قضایی از جمله نیابتهای قانونی میباشد، یعنی به حکم قانونگذار است و شرایط آن را نیز قانون معین خواهد کرد. اعطاء نمایندگی از سوی یک مرجع قضایی به مرجع قضایی دیگر به اذن قانونگذار برای انجام برخی اقدامات مرتبط با رسیدگی به دعوا را نیابت قضایی میگویند. به موجب ماده ۲۹۰ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب ۱۳۷۹، موضوع نیابت قضایی، رسیدگی به دلایل میباشد. این رسیدگیها معمولا در ایران انجام میشود که به آن نیابت قضایی داخلی گفته میشود، اما انجام آنها در خارج از ایران نیز میتواند موقعیت پیدا کند که در اینصورت، نیابت قضایی، بین الملل ی است. یکی از شرایط »نیابت قضایی«،قضایی بودن مرجع معطی نیابت میباشد. درست است که در قانون به این شرط تصریح نشده است اما علت آناهمیت نداشتن آن نمیباشد بلکه از نظر قانونگذار، این شرط »بنیادین« میباشد بدین معنی که اگر نیابتی توسط مرجع غیرقضایی صادر شود اصولا نمیتوان آن را »نیابت قضایی« دانست. علاوه بر قضایی بودن مرجع، شخص صادرکننده نیابت نیز باید مقام قضایی باشد. احکام نیابت قضایی در قوانین آیین دادرسی مدنی و قوانین و مقررات مرتبط، مورد ابهام و گاها باهم تعارض دارند همین امر سبب اختلاف نظر میان حقوقدانان در مورد برخی از احکام نیابت قضایی شده است که در این نگارش درصدد بررسی و تبیین این احکام خواهیم بود.همچنین آثار مهمی بر نیابت قضایی مترتب میباشد که به بررسی آن نیز پرداخته شده است.

Keywords:

نیابت قضایی , احکام و آثار نیابت قضایی , آیین دادرسی مدنی.